Merrill Lynch'in düzenlediği Yatırımcılar Konferansı'na katılmak üzere New York'ta bulunan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Türkiye'nin 2004 yılında tarihinde ilk defa 2,5 milyar dolarlık yabancı yatırım çektiğini belirterek, bu miktarın 2005 yılında daha da artacağını söyledi..
New York'ta Türk basın mensupları için basın toplantısı düzenleyerek temasları hakkında bilgi veren Unakıtan, ''Merrill Lynch'in her sene geleneksel olarak Londra'da düzenlediği yatırımcılar konferansı, bu yıl hem Londra'da hem de New York'ta düzenlendi.
New York'taki bu ilk toplantıya ben de hükümeti temsilen katılmış bulunuyorum. Bu yatırımcılarla görüşmek üzere Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci ve Adalet ve Kalkınma Partisi Başkan Yardımcısı Murat Mercan da bana eşlik ediyor. Yatırımcılar Konferansı'na Türkiye'den 16 firma da davet edildi'' dedi.
New York'taki toplantıya ABD'nin 75'e yakın önde gelen yatırımcı ve fon yöneticisi firmanın katıldığını belirten Bakan Unakıtan, bu firmaları temsil eden 100'ün üzerinde üst düzey yöneticinin yer aldığıkonferansın bugün de çalışmalarını sürdürerek sona ereceğini söyledi.
'EKONOMİ İYİLEŞTİKÇE TÜRKİYE'YE İLGİ ARTIYOR'
Bu yatırımcıların daha ziyade Türkiye ile yakından ilgilenen, Türkiye ile ilgili Eurobondlar ve Türkiye'den hisse senetleri alanlar olduğunu belirten Bakan Unakıtan, ''Bazıları yeni olmakla birlikte bunların büyük çoğunluğu Türkiye'yi çok iyi bilen, Türkiye'de özelleştirme ile ilgili gelişmelerle de yakından ilgilenen yatırımcılar. Türkiye ile ilgili çok güzel şeyler, gurur verici sözler söylediler bize. Son derece faydalı görüşmeler oldu. Türk ekonomisi hakkında sorular sordular, bizden öğrenmek istediklerini öğrendiler ve bu tür toplantıların kendileri için son derece faydalı olduğunu söylediler. Bu toplantılarla Türkiye'yi tanıma fırsatı bulduklarını, doğrudan hükümetin bir yetkilisinin ağzından bazı konuları dinlemenin kendileri için çok önemli olduğunu ifade ettiler'' diye konuştu. Bu tür toplantılarda Türkiye'nin tanıtılmasına önem veren bir hükümet olduklarını belirten Bakan Unakıtan, şöyle devam etti:
'Bu toplantılar Türkiye için son derece önem arz ediyor. Türkiye'nin ekonomisi iyiye doğru gittikçe bu toplantılara ilgi de çok daha fazla oluyor. Mesela, biz buradayken gurur verici bir tablo daha ortaya çıktı. Hazinemizin 2025 vadeli bir borçlanmaya çıktığı ve buna 12 kat talep olduğu bana bildirildi. Bu hakikaten Türkiye için çok güzel bir gelişme. Bu kadar talep gelmesi Türk ekonomisi açısında alışılmış, görülmüş bir şey değil. Bu Türkiye ekonomisinin yakaladığı istikrardan ve Türk ekonomisine duyulan güvenin yüksekliğinden kaynaklanıyor. İçeride ve dışarıdaki yatırımcıların Türkiye'ye güveni her geçen gün daha fazla artıyor.''
'TEREDDÜTLERİN YERİNİ GÜVEN ALDI'
Daha önce de yurt dışında road showlara geldiklerini söyleyen Unakıtan, ''İlk geldiğimizde de, yabancı yatırımcılar bize merakla sorular soruyorlardı ama sordukları sorular karşısında söylediklerimize tereddütle yaklaşıyorlardı. Bundan önceki ziyaretimizde bu tereddütlerin büyük çapta yok olduğunu gördüm. Çünkü 2003 yılının neticeleri alınmıştı. Ama 2004'ün neticelerini de gördükten sonra, yatırımcıların kimisi artık diyor ki (Türkiye bizim yatırım yaptığımız 2 ya da 3 ülkeden birisi). Bu başarıdan dolayı da bizi tebrik ediyorlar. Şimdi ise bu başarının kalıcı olup olmayacağı konusunu merak ediyorlar. Türkiye bu başarılarını artık kalıcı yapmak mecburiyetinde'' ifadesini kullandı.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (IMKB) gerçekleştirilen halka arzlarda her geçen gün yabancı yatırımcıların payının arttığına dikkat çeken Bakan Unakıtan, ''Geçenlerde THY'nin yüzde 23 hissesini sattık. Gelen talebin çok büyük kısmı yabancı talepti. Türkiye'de sermaye piyasaları geliştikçe bu şirketler çok daha fazla imkan bulacaklar ve Türkiye'deki yatırım paylarını artıracaklar'' dedi.
'2,5 MİLYAR DOLARLIK YABANCI YATIRIM ÖNCÜ HABER NİTELİĞİNDE'
Bir soru üzerine, 2004 yılında Türkiye'ye 2,5 milyar dolarlık bir yabancı yatırımın geldiğini söyleyen Unakıtan, bunun 1,5 milyar dolarının doğrudan yabancı yatırım şeklinde gerçekleştiğini belirtti. Bakan Unakıtan bu konuda şunları söyledi:
''Türkiye'den başka ülkelere yapılan yatırımları çıkarılmadan yapılan bir hesaplamaya göre brüt 2,5 milyar dolarlık bir yabancı yatırım söz konusu. Bu konuda oldukça fakir bir ülke olan Türkiye için bu oldukça önemli bir rakam. Doğrudan yabancı yatırımlardan hak ettiğini alamayan Türkiye, bu konuda ilk defa bir kıpırdanma yaşadı. Mesela 613 milyon dolara muayene istasyonlarını sattık, bunun üçte birini yabancı bir ortak aldı. Tabii bu öncü bir haber niteliğinde. 2005 yılında bu yatırımların çok daha fazla olacağını tahmin ediyoruz.''
Türkiye'nin hızlı kalkınan bir ülke olduğunu belirten Unakıtan, ''Bu hızlı kalkınmayı sürdürebilmek için de sermayeye ihtiyacı var. Kendi sermayesi yetersiz geldiği için yabancı sermayeyi çekmesi lazım. Birçok ülke de bunu yapmış. Yabancı sermayeyi artırmak demek akşamdan sabaha bu yatırımların artacağı anlamına gelmez. Bu yolda güven ve istikrar ortamını devam ettirebilirsek bir zaman gelecek yabancı yatırımların da önemli ölçüde artığını göreceğiz'' dedi.
Bir diğer soru üzerine ise, bu tür toplantılarda blok özelleştirmelerin yargıdan dönmesi konusunda kendilerine zaman zaman sorular geldiğini belirten Bakan Unakıtan, ''Telekom'un özelleştirilmesi süreci ile ilgili olarak da bu soru soruluyor. Mesela Tüpraş'ın özelleştirilmesi sürecinde yaşanan durumla karşılaşılıp karşılaşılmayacağı soruluyor. Biz de benzer bir durumla karşılaşılma ihtimalinin çok zayıf olduğunu söylüyoruz'' şeklinde konuştu.
YENİ TÜRK LİRASI
YTL'ye geçişten yabancı yatırımcıların da çok memnun olduğunu gözlemlediğini söyleyen Unakıtan, 'Bu sayede TL daha itibarlı hale geldi' dedi.
Türk milletinin atılan altı sıfıra çok çabuk adapte olduğunu da belirten Unakıtan, bunda Merkez Bankası başta olmak üzere ilgili kuruluşların 18 ay boyunca çok iyi bir hazırlık yapmalarının etkili olduğunu söyledi. 70 milyon insanın birden bire 6 sıfır atılmış bir parayı kullanmasının ve yeni duruma uyum sağlamasının çok kolay bir iş olmadığına işaret eden Unakıtan, ''Türk milleti bu uyumu çok başarılı bir şekilde göstermiştir'' diye konuştu.
Dış borçlar konusunda sorulan bir soru üzerine ise Bakan Unakıtan,şunları söyledi:
''Eğer, mali disipline riayet ederek ekonomik istikrar programını tatbik edersek, Türk milleti bu aşırı borç yükünden kurtulur. Eğer millet inanırsa başkalarının aşılamayacak dediği problemleri bizim milletimiz aşabiliyor. Daha önce bunlar oldu. Bir zamanlar Türkiye 70 cent'e muhtaç olmuştu. Zamanın başbakanının Bulgaristan'dan bile borç almaya çalıştığını hatırlarız. Bugün ise Merkez Bankası'ndaki döviz rezervi Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en yüksek seviyesine yükseldi.
Demek ki millet isterse, azmederse başaramayacağı iş yok.'' Çukurova Grubu'nun durumu ile ilgili bir soru üzerine ise Bakan Unakıtan, ''Kaideler herkes için geçerlidir. Hükümetimiz tamamen şeffaf, açık ve herkese eşit muamele eden bir hükümettir. Bu Türkiye'ye çok şeyler kazandırıyor. Türkiye'ye güveni artırıyor. Bugün burada konuştuğumuz yatırımcılar Türkiye'yi çok yakından izliyorlar. Türkiye'nin son zamanlardaki göstermiş olduğu performans onları hayran bırakmış. Bizleri tebrik ediyorlar. Buna rağmen hükümetimiz rehavete düşmeyecektir. Aynı şekilde yoluna devam edecektir,'' dedi.
'VERGİ KANUNLA KONULUR, İDARE İLE TOPLANIR'
Unakıtan, kayıt dışı ekonomi ile mücadele konusundaki bir soru üzerine de Unakıtan şunları kaydetti:
''Kayıt dışı ile ilgili olarak ne yapacağımızı gösteren strateji planımızı daha önce açıklamıştık. O planı şu an aynen uyguluyoruz. Bu çalışmalarımız üç ayaklı olarak gidiyor. Bunlardan birincisi, vergi kanunlarımızı daha basit ve anlaşılabilir bir şekle getirmek, ikincisi vergi idaremizi yeniden yapılandırmak. Bununla ilgili kanun tasarımız başbakanlıkta. Yakında Meclis'e sunulacak. Tesir gücü çok daha fazla bir idare hedefliyoruz. Çünkü vergi kanunla konuluyor ama idare ile toplanıyor. Bu bakımdan idarenin kuvvetli olması lazım. Üçüncüsü de vergi kontrollerini biraz daha fazla artıracağız.
Bununla ilgili olarak vergi dairelerinin teknolojik alt yapısını güçlendiriyoruz. 2005 yılının sonunda otomasyona geçmemiş vergi dairesi kalmayacak. Mükellefler artık internet üzerinden beyannamelerini verebiliyor ve bu tür mükellef sayısı 300 bini geçti, daha da aratacak. Ayrıca veri tabanı oluşturuyoruz. Bundan sonra kontroller otomatik gerçekleştirilecek ve birçok kuruluşla birlikte çapraz-kontrol yapacağız.''
Denetmen sayısını da her sene artırdıklarına dikkat çeken Unakıtan, her yıl Maliye'ye 500 denetmen, 500 de vergi uzmanı aldıklarını ve bunların da vergi mükelleflerinin takibinde son derece yardımcı olduğunu ifade etti. Vergi mükelleflerinin sayısının artırılması konusunda da çalışmalar yaptıklarına işaret eden Unakıtan, vergi mükellefi sayısının Türkiye'de her yıl arttığını söyledi.
Unakıtan, şöyle konuştu: ''Bundan sonra vatandaşlık numarası aynı zamanda vergi numarası olacak, Bununla ilgili çalışmalar da başlıyor. Vatandaşlık numaraları ile vergi numaraları arasında bir uyum çalışması yapılıyor. MERNİS projesinin tamamlanmasına da bağlı olarak, bu uygulamaya 2006 yılında geçmeyi hedefliyoruz.'' (AA)
Unakıtan: Dış yatırım artacak
