1-Benzin fiyatları neden bu kadar çok değişiyor? Çünkü Tüpraş rafineri çıkış fiyatını İtalya'da oluşan petrol piyasasına göre belirliyor. İtalya'da fiyatlar Tüpraş'ın rafineri çıkış fiyatının yüzde 3 üzerinde artarsa, aynı oranda zam geliyor. Yine eğer Tüpraş'ın fiyatının yüzde 3'den fazla altına inerse, aynı oranda indirime gidiliyor. Bu sistem 1998 yılından bu yana uygulanıyor ve 'Otomatik Fiyat Mekanizması' olarak adlandırılıyor.
2-Tüpraş yurtdışındaki fiyat hareketlerini hemen yansıtıyor mu? Tüpraş, İtalya'da oluşan son beş günlük fiyatların ortalamasını yansıtıyor. Bu nedenle beş gün içerisinde eğer yüzde 3'ün üzerinde bir oynama olursa, altıncı gün fiyatlarına bunu yansıtmak zorunda.
3-Tüpraş'ın fiyat indirimi neden aynı oranda pompaya yansımıyor? Çünkü, devlet Tüpraş'ın fiyatı üzerinden 1.36 YTL Özel Tüketim Vergisi alıyor. Bunun üzerinden 1.13 kuruş bayi payı ekleniyor. Çıkan rakamın üzerinden yüzde 18 KDV kesiliyor. Bu rakam da fiyata eklenince pompa fiyatı buluyor. Örneğin şu anda kurşunsuz benzinin rafineri çıkış fiyatı 42.13 kuruş. Ancak benzin istasyonlarından bir litre benzinin satış fiyatı vergiler ve bayi payı ile 2,325 YTL'ye geliyor.
4-Daha önce fiyatlar neden bu kadar sık değişmiyordu? Çünkü Maliye Bakanlığı Tüpraş rafineri çıkış fiyatını değiştirince, ona göre ÖTV miktarı ile oynuyor, fiyatları da sabit tutuyordu. Yılbaşından itibaren, Maliye ÖTV değişikliğine gitmeyince fiyat değişiklikleri aynen pompaya yansıyor.
5-Akaryakıt fiyatlarındaki sık değişim sürecek mi? Maliye ÖTV'de ayarlamaya gitmezse bu değişim, dünya fiyatlarına göre değişebilir.
6-Dünyada benzin fiyatları neden bu kadar sık değişmiyor? Çünkü, özellikle AB ülkelerinde dağıtım şirketlerinin kâr marjları yüksek. Avrupa ülkelerinde de rafinaj şirketleridünya fiyatlarına göre sıklıkla ayarlama yapıyor. Ancak dağıtım şirketleri kâr marjlarıyla oynayarak küçük oranlı artışları tüketiciye yansıtmadan faaliyetlerini sürdürüyor. Türkiye'de ise yüzde 2-2,5 seviyesindeki düşük kâr marjları böyle bir uygulamayı mümkün kılmıyor.
7- Dağıtım şirketleri Tüpraş dışında akaryakıt alabilir mi? Alabilir. Ancak bu aşamada maliyetler devreye giriyor. Türkiye dışından herhangi bir rafineri ile anlaşırsa, bu rafinerinin depolama tesisine olan uzaklığı, uzun vadeli kontratlar maliyeti arttırıcı unsur olabiliyor. Ayrıca birçok dağıtım şirketinin yüksek maliyetli depolama tesisi yatırımı yapması gerekiyor.
8-Benzin fiyatları istasyonlara göre değişebilir mi? Normalde yeni kanun bu uygulamaya izin veriyor. Dağıtım şirketleri bayilerine liberalleşme ile birlikte ürün satış tavan fiyatlarının listesini yolladı. Benzin istasyonları bu tavan içerisinde kalmak kaydıyla fiyatlarını değiştirebilirler. Ancak Türkiye'de kâr marjları çok düşük olduğu için böylesi bir uygulama hayata geçemiyor.
9- Serbest akaryakıt piyasası ne demek? Hiçbir noktadan alım zorunluluğu yok. Dağıtıcı şirketler Tüpraş'ın fiyatı pahalı gelirse petrol ithal edebilir. Bayiler arasında bile fiyat rekabeti yaşanabilir.
10- Dağıtım şirketleri Tüpraş'ın fiyatlarına aldırmadan istediği fiyatı uygulayabilir mi? Evet. Bir dağıtım şirketi zararına akaryakıt satabileceği gibi, istediği kâr marjını ekleyerek ürün satabilir. Tek şart var. Uygulayacağı tavan fiyatı bir gün önceden üst kurula bildirmek zorunda.
11- Benzin istasyonları, dağıtım şirketinin tavan fiyatını uygulamak zorunda mı? Hayır. Tavan fiyatın üzerine çıkmamak kaydıyla, her benzin istasyonu kendi fiyatını uygulayabilir. Ancak kâr marjlarının çok düşük, rekabetin ise çok yüksek olması nedeniyle, şu ana kadar tüm Türkiye'de benzer akaryakıt fiyatı uygulanıyor.
dünya fiyatlarına göre sıklıkla ayarlama yapıyor. Ancak dağıtım şirketleri kâr marjlarıyla oynayarak küçük oranlı artışları tüketiciye yansıtmadan faaliyetlerini sürdürüyor. Türkiye'de ise yüzde 2-2,5 seviyesindeki düşük kâr marjları böyle bir uygulamayı mümkün kılmıyor. 
