|
|
|
|
37 yıl öncede kalan genelge
Türkiye'de sistematik işkence yapıldığı iddialarına dayanak gösterilen Sağlık Bakanlığı genelgesi, uyum yönetmeliği unutulduğu için 1967 yılına ait düzenlemelere dayandırıldı.
Türkiye'de, sistematik işkence olup olmadığı yönündeki tartışmalara kaynak gösterilen Sağlık Bakanlığı genelgesinin 37 yıl önceki düzenlemelerden kaynaklandığı ortaya çıktı. Doktorlara, "mahkum hastaların kelepçeyle karşınıza çıkması mevzuata aykırı değildir" diyen Sağlık Bakanlığı, AB'ye uyum düzenlemelerini unuttu. Bakanlık yetkilileri ise "Adalet Bakanlığı'ndan görüş istedik. Bu görüş doğrultusunda genelge hazırlandı ve doktorlarımız bilgilendirildi" dediler. Avrupa Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Günter Verheugen'in gönderdiği özel temsilci Mattias Ruethe'ye, Mazlum Der tarafından işkencenin sürdüğünün kanıtı olarak verilen genelgede, "Mahkumun muayene ve tedavisi esnasında muayene ve tedaviye engel olmayacak şekilde kelepçelenmesi mevzuata aykırı olmayıp bu konuda mahkumun taşıdığı risk derecesi ile muayene ve tedaviyi gerçekleştiren doktorun talebi dikkate alınarak karar verilmelidir" denildi.
UYUMLA DEĞİŞTİ AMA Bakanlığın genelgesinde, 1967 yılında çıkarılan "Ceza İnfaz Tüzüğü" ile yine aynı yıllardan kalan "Jandarma Genel Komutanlığı'nın Cezaevleri Yönergesi"ne dayanıldı. Dayanağı oluşturan Tüzük'te, hasta hükümlüye kelepçe takılması veya doktorla baş başa görüşmesine ilişkin somut bir hüküm yokken, yönergede doktor tarafından talep edilmediği sürece kelepçenin çıkarılmayacağı düzenlemesi yer alıyordu. Bu düzenleme de, AB'ye uyumun önünde bir engel oluşturduğu için önceki yıl bir yönetmelik değişikliği ile kaldırıldı. AB Uyum Yasası'nın uygulanmasına ilişkin "Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği"nin, mahkum hastadoktor ilişkilerini düzenleyen maddesine, "Doktor ile muayene edilen şahsın yalnız kalmaları, muayenenin doktor-hasta ilişkisi çerçevesinde yapılması esastır" hükmü konuldu. Bu yönetmelikte, hastalara kelepçe takılabileceğinden hiç söz edilmezken muayenenin, istisna olarak, kolluk kuvvetleri gözetiminde yapılmasının da ancak tutuklu veya doktorun, güvenlik endişesine bağlı talebi üzerine mümkün olabileceği kaydedildi. Yönetmelik, eğer doktor veya hasta odaya güvenlik görevlisi girmesini isterse bunun yazılı hale getirilmesini de zorunlu tuttu. Ancak Sağlık Bakanlığı, Valiliklere gönderdiği genelgesinde AB uyum sürecinde çıkarılan bu yönetmelikten hiç söz etmedi.
Ersan ATAR / ANKARA
|
|
|
|
|
|
|
|
|