Tekel Genel Müdürü Sezai Ensari sahte sigaraya isyan ediyor. Mafyanın da karıştığı sahte sigara için Çin'de fabrikalar kuruldu. İçinde bez ve tahta tozu katılan sahte sigaradan elde edilen ciro 1 katrilyonu buldu.
Yapılan tespitlere göre Makedonya, Çin ve İran'da üretilip yurda kaçak olarak sokulan sahte sigaralar Tekel'in sigara satışlarını ciddi oranlarda düşürdü. Özellikle doğu ve güneydoğudaki Diyarbakır, Hakkari, Siirt, Urfa ve Şırnak'ta Tekel'in satışları yüzde 35 ila yüzde 50 oranlarında azaldı. Tekel'in Hakkari'deki satışlarındaki düşüş yüzde 60'ları buluyor. Tekel Genel Müdürü Sezai Ensari sahte sigaranın yıllık cirosunun 1 katrilyon lirayı bulduğunu açıkladı. Sahte sigara satışının özellikle son iki yılda başlayıp "patlama" gösterdiğini vurgulayan Ensari "Riski az, rantı çok. Denetleyen de olmadığı için meşru bir işmiş gibi herkesin gözü önünde yapılıyor" dedi. Bir süre önce satışı gündeme gelen ancak yeterli teklif verilmediği için satılamayan Tekel'in başı bu kez sahte sigaralarla dertte. Son iki yılda çığ gibi büyüyen sahte sigara satışından dolayı hem Tekel hem de devlet trilyonlarca liralık kayba uğruyor. Ekonomik krizde devletin en önemli gelir kalemi haline gelen sigarada vergi oranlarında arka arkaya yapılan artışlar sonunda yer altı dünyası için büyük bir rant fırsatı doğdu. Devletin tütün üst kurulunun kuruluşu sırasında yaptığı kritik bir hatayı da değerlendiren yer altı dünyası derhal sahte sigara işine el attı. Hatta işin boyutları yurtdışında sahte sigara üreten fabrika kurmaya kadar ulaştı. Öyle ki iddialara göre yer altı dünyası sahte sigara üretiminde Tekel'den emekli olmuş tütün eksperlerini kullanıyor.
MAALESEF İDDİALAR DOĞRU Sahte sigara satışlarıyla ilgili olarak SABAH'ın sorularını yanıtlayan Genel Müdür Ensari bu tür bilgilerin kendilerine de ulaştığını ancak bir isim tespit edilmediğini söyledi. Tekel'in 142 yıllık kuruluş olduğunu ve geçmişten beri binlerce kişinin kurumdan emekli olduğunu kaydeden Ensari "Kimler olduğunu tespit etmek mümkün değil. Ama araştırıyoruz. Belki bir ihbarla ya da bir tespitle bulunacak. Maalesef para için vatanına ihanet edenler çıkıyor" dedi.
FABRİKALAR KURULDU Tekel tarafından yapılan tespitlere göre bugüne kadar Çin, Makedonya ve İran'da kurulan fabrikalarda Tekel'in en çok tutulan Samsun 216, Tekel 2000 ve Tekel 2001 sigaralarının sahteleri üretiliyor. Üretilen sahte sigaralar Türkiye'ye en çok Kuzey Irak'tan gelen kamyonların "zulalarında" getiriliyor. Her gün binlerce kamyonla gelen sahte sigaralar el altından büfelere satılıyor. Tekel'in tespit ettiği ikinci geliş yolu ise denizyolu. Özellikle Çin'de üretilen sigaralar İstanbul ve Bursa'ya bağlı deniz gümrüklerinden yurda sokuluyor. Sahte sigaraların daha çok Tekel ürünlerinde yapıldığını dile getiren Ensari Marlboro, Camel, Winston gibi yabancı ürünlerde sahteciliğin yapılmadığını daha çok kaçak sigara olayının sözkonusu olduğunu söyledi. Bunun nedenini bilemediğini kaydeden Ensari bu şekildeki kaçakçılığın ise serbest bölgede faaliyet gösteren bazı firmaların yine serbest bölgede kurdukları firmalara yatay satış yapmış gibi göstererek yapıldığını ifade etti.
'SİGARAYA BEZ KATIYORLAR' Genel Müdür Ensari'ye göre sahte sigara olayına devletin iki büyük hatası yol açtı. Halen 2 milyondan başlayıp 3 milyona kadar değişen fiyatlarla satılan sigaranın yüzde 75'i vergi. Fiyatın içinde yüzde 10 oranında da bayi karı var. Bir paket sigaranın gerçek maliyeti 500 bin lirayı geçmiyor. Sahte sigaracılar kurdukları ya da kiraladıkları fabrikalarda 250 bine sigara üretiyorlar. Bu sigaralar kalitesiz tütünden yapılıyor. Maliyet düşsün diye tütün zararlı maddelerden arındırılmıyor, tahta ve bez atıklarından oluşan dolgu maddeleri de karıştırılıyor.
