Putin ve Baku-Ceyhan
Mavi Akım Doğalgaz Boru Hattı, Türkiye'nin ABD'ye rağmen hayata geçirdiği bir proje. Alt detaylarında siyasilerin ve bürokratların ortaya koyduğu yanlışları dikkate alınmazsa, Anadolu'ya değer katacağından kimsenin endişe edemeyeceği bir boru hattıdır. ABD'de bazı lobi şirketlerinin Mavi Akım'ın önünü kesmek için uğraşmalarına rağmen, netice alamamaları, Rusya ve Türkiye açısından önemli. Diğer yandan, Baku-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi de Rusya'ya rağmen ABD'nin de yoğun desteğiyle yoluna devam eden tarihi önemi olan çok uluslu bir çalışma. Türkiye, BTC ile gerçek anlamda, 'Doğu-Batı Enerji Koridoru' haline gelecek ki, değeri zamanla anlaşılacaktır. Azerbaycan Petrolleri Konsorsiyumu lideri BP'nin önderliğinde, çok sayıda petrol şirketinin hissedar olduğu boru hattında, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye ev sahibi ülke olarak, arka planda global destekçi konumunda ise ABD yer alıyor. Ancak, BTC henüz bitmemişken, Mavi Akım çoktan hayata geçti. Sorunların bir ayağını, bitmeyen BTC üzerine Rusya'nın koyduğu bazı marjlar oluşturuyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Mavi Akım'ın açılışı için planladığı ziyaretinin bu zamana kadar sarkmasındaki bazı stratejik taktikler ele alındığında, Putin'in, biten bir projeye gelmek yerine, yürüyen işlere dahil olup, fayda elde etmek gibi bir amacı söz konusu. Türkiye, Rusya'ya rağmen BTC'yi hayata geçirmek için karar aldı, ama Rusya ile Mavi Akım için masaya oturduğunda bu projesine destek olunmasını bir pazarlık unsuru yapmadı. Şu dönemde yaşanan asıl sorun ve sıkıntı bu. BTC'nin ev sahibi ülkelerinden birisi olan Gürcistan'ın, Rusya ile problem yaşamasının bir ayağında bu muhalefet var. Putin ülkesine, Türkiye ile iyi işbirliği yaparak dönerse, Gürcistan da rahatlayacak. Rusya'ya rağmen bir şeyler yapmak yerine, Rusya ile birlikte neler yapılabileceği bu açıdan önemli. Medyada yer alan, Rus doğalgazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya sevki ve TSK'nın taarruz helikopteri ihalesine katılan Rusya-İsrail yapımı "Erdoğan" helikopteri konuları, anlatıldığı kadar basit ve kolay işler değil. Rus doğalgazının bu saatten sonra Avrupa'ya sevki zor. Zira Türkiye'nin Yunanistan ve Avusturya üzerinden Avrupa Birliği'ne üye ülkelere doğal gaz gönderebilmesi için verdiği taahhütler ve aldığı destekler var. AB'ye Hazar ve Orta Doğu gazı getireceği sözü verilmiştir. Rus gazı götürülmesi nasıl bir mantıkla izah edilecek? Ayrıca, bu iki projenin fizibilite ve mühendislik çalışmaları için AB yüzde 50 oranında destek vererek, Avusturya projesi için 3,5 milyon, Yunanistan içinse benzeri destek rakamı 11 milyon Euro civarında. AB inşaatlar için de finansman desteği de sağlıyor. Dolayısıyla, Rusya'nın Mavi Akım'la üzerimizden AB uzanabilmesi için Avrupalıları da ikna etmesi gerekir. Taarruz helikopteri 'Erdoğan' geçmiş dönemde iki ülkenin işbirliğiyle gelişti ama bu proje kendi içinde problem üretti. Türkiye'nin bu tarz alımları bakışı da son 6 ayda çok değişti. Rusya tek başına bir hava aracı önerse, daha karlı çıkabilir. Rus gazının İsrail'e uzanması makul, doğalgaz dağıtımında Ali Şen'li Gazprom'un görev alması meçhul görünüyor. Ancak, her halükarda Putin'in ülkesine iyi işbirliğiyle dönmesi BTC ve boğazlara katkı sağlar, iki ülkenin de faydasına olur...
|