Varoşlara kadar giren kredi kartının cepteki para gibi kullanımı nedeniyle kart borcunu ödeyemeyip icraya düşenlerin sayısı yılın ilk 6 ayında bile 40 bine ulaştı.
Türkiye 23 milyon kredi kartıyla dünya standartlarının hala çok gerisinde. Ama kart borcunu ödeyemeyenlerin sayısı yine de tehlikeli boyutlara ulaştı.
Sanki hazır para Bunda en büyük neden genç ve tüketim özlemi taşıyan nüfusun kazanılmamış para demek olan kredi kartını cepteki para gibi kullanması.
92 bin borçlu yolda Bu nedenle borcunu ödeyemez duruma düşenlerin sayısı hızla artıyor. İlk altı ayda bu rakam 40 bin oldu. Yıl sonuna kadar 92 bine ulaşmasından korkuluyor.
Maaşımın yarısı eve gerisi faize Necdet Çınar 400 milyon maaş alıyor, bunu borçlu olduğu kartıyla paylaşıyor
İşsizken kredi kartı sahibi olan Çınar kartı öyle kullanmış ki borç 1 milyar 750 milyona ulaşmış. Faiz yüzünden 5 milyar ödeyip yine de borcu kapatamayınca bankayla oturup sabit faiz üzerinden anlaşma yapmak zorunda kalmış.
Maaşın yarısı eve yarısı kart faizine
Tüketim arttı, kredi kartı vakaları patladı. 42 bin kişi yasal takipte. Necdet Çınar gibi yüzlerce kişi aylık 300-400 milyonluk maaşının yarısını kart faizine ödüyor.
Çığ gibi büyüyen kredi kartı kullanımı, önceleri sadece yüksek gelir grubunun sahip olabileceği bir ayrıcalık iken artık bu küçük plastik satın alma aracı, varoşlara kadar girdi. Türkiye ilk kredi kartı ile 1980'lerin sonunda tanıştı. Henüz 15 yıllık ömrü olan kartlı yaşama alışamadığımız için de sorunlar çığ gibi büyümeye başladı. 2001 yılında Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizini geçirdiği sıralarda, kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 153 bini buldu. Oysa bu rakam 2000 yılında 53 bindi. Daha sonra kart harcamalarını sınırlayan bireyler, 2002 yılıyla birlikte başlayan büyüme döneminde yavaş da olsa yeniden kredi kartının kolaylıklarını kullanmaya başladı. 2003 yılında 64 bin kişi kredi kartı borcunu ödeyemedi ve yasal takibe girdi. Bu yıl ise rakam daha da korkutucu boyuta ulaştı. Sadece yılın ilk altı ayında, 40 bin kişi kredi kartı borçlarını ödeyemedi. 2004 sonunda bu rakamın 92 bini bulması bekleniyor. Aslında kredi kartı sayısı ve kullanımı bakımından Türkiye halâ dünya sıralamasında gerilerde. Türkiye'de 23 milyon kredi kartı var. Kart sahibi kişi sayısı ise 12-13 milyon olarak tahmin ediliyor. 2004'ün ilk çeyreğinde Türk halkı 54 katrilyonluk özel tüketim harcaması yaptı. Aynı dönemde kredi kartı ile yapılan harcamaların tutarı 7.8 katrilyondu. Bir başka deyişle, Türk halkı henüz harcamalarının yüzde 13'ünü kartla gerçekleştiriyor. Oysa dünyada bu oran yüzde 70'leri buluyor. Dolayısıyla Türkiye, kredi kartı ile yaşamda daha yolun çok başında. Peki sorun neden kaynaklanıyor? Hızlı büyüyen Türkiye'nin genç nüfusu tüketmek istiyor. Ancak gelirler artmadığı için kartla yapılan harcamalar aslında kişinin kazanmadığı ya da gelecekte kazanacağı parayı harcamasına neden oluyor. Buna bir de düşen faizler nedeniyle, bireylere yönelik faaliyetlerini artıran bankaların daha kolay kredi kartı verme eğilimi eklenince ciddi bir sosyal sorunun ilk sinyalleri gelmeye başlıyor. Yine bankalar ve mağazaların kredi kartı ile taksitli alışverişi özendiren uygulamaları artınca, artık Türkiye'de hesapsız kredili harcamadan kaynaklanan aile dramları yaşanıyor.