Temiz denize dikkat çekmek için 5 bin Yunanlı çoçuğu Türkiye'ye getirmeye hazırlanan TURMEPA Başkanı Cerrahoğlu, "Denizden 100 ton çöp topladık. Ne yazık ki çöp atmaya devam ediyorlar" dedi.
Sabah kahvaltısı için İstanbul'un sahillerini tercih ettiğiniz olur mu hiç? Kahve ya da restoranlarda otururken, güzelim boğazı seyre daldığınız? Peki ya tam da huzur duygusu içinizi kaplamışken, önünüzden hiç balık sandığı geçtiği oldu mu? Eminim olmuştur. Poşetler, pet şişeler ve daha niceleri de... 275 binin üzerinde canlı ve bitkinin yaşadığı denizlerimizi çöpten kurtarmak ve insanlarda denizleri temiz tutma bilincini yerleştirmek için 10 yıldır çalışan Deniz Temiz Derneği'nin (TURMEPA) çöp toplayan teknelerine mutlaka rastlamışsınızdır. Armatör Eşref Cerrahoğlu'nu ilk kez 10 yıl önce TURMEPA'nın kuruluşunun duyurulduğu teknede Rahmi Koç'la birlikte heyecanla yeni derneği anlatırken tanımıştım. O gün bugündür Cerrahoğlu, işi dışında en büyük vaktini TURMEPA'ya verdi. Denizden çöp çıkarttı. Sıvı atık topladı. Sanayici ve işadamlarını yardıma çağırdı. Temiz deniz için Ankara'da lobi yaptı. TURMEPA ekibi özetle pek sıkı çalıştı, geçen yıl 225 bin öğrenciyi eğitti. Şimdi tam 5 bin Yunanlı çocuğu Türkiye'ye getiriyorlar. Çocuklar gelip denizi temizleyecekler. Bizimkiler de gidip onların kıyılarını temizleyecek. Cerrahoğlu'nun gönüllü yaptıklarını anlatırken, Türkiye'ye getirdiği zengin turistleri de es geçmeyelim. Bu yıl tam 460 bin zengin turist Cerrahoğlu operasyonuyla Türkiye kıyılarında olacak. Teşvikiye'de henüz yollar Nato nedeniyle kapanmamışken buluştuğum Eşref Cerrahoğlu, "Bunca yıldır ne bayramda ne tatilde kapımızı kapattık. Deniz 24 saat açık olmayı gerektiriyor. Ama şimdi kapatmaya mecbur kaldık" dedi.
* Kıyıları temizlemek için Yunanistan'dan 5 bin çocuk geliyor. Projeyi biraz anlatır mısınız? Daha önce yaz aylarında 100 civarında genç Yunanistan'a, oradan da buraya gelmişti. Şimdi bunun çok daha geniş bir organizasyonunu yapıyoruz. Önemli olan geldikleri zaman denizi temizlemeleri de değil, bizim çocuklarımızla kaynaşmaları ve denizlerin temizliğinin önemine dikkat çekilmesi. Göcek Koyları ve Marmaris'e gelecek Yunanlı gençleri üç gün misafir edeceğiz.
* TURMEPA denizi kaç gemiyle temizliyor? Günde 12 saat çalışan beş gemimiz var şu anda. İstanbul'da katı atık toplayan bir gemimiz var. Ama bir kaza olduğu zaman sıvı atık da topluyor. Üzülerek söylüyorum ki İstanbul'daki teknemiz bugün Türkiye'de olmayan teknolojiye sahip tek gemi. Deprem sonrası Tüpraş'tan sızan sıvıyı tek toplayabilen gemiydik. Kiralık 20 tekneyle de sürekli çöp toplanıyor.
* Ne kadar çöp topladınız? Bir yılda İstanbul'da denizden topladığımız çöp 100 tonun üzerinde oluyor. Fethiye Körfezi de elden gidiyor!
*Dökülen çöp miktarı yıllar içinde azalmıyor mu? Çok değil. Ne yazık ki yalılarımızdan dahi denize çöp atılıyor. Restoranlardan da balık sandıkları atılmaya devam ediyor. Yatlar da denizi kirletiyor.
* Yalılarda oturan insanların da çöp atması düşündürücü değil mi? Tamamı için konuşmuyorum tabii. Ama ne yazık ki böyle. Yat kaptanlarına eğitim veriyoruz. Ege'de koylara konteyner yerleştirdik. Yatçılar öğrendi, çöplerini bu konteylerlara koyuyor. Teknemiz de gidip, çöpleri alıyor ve belediyeye teslim ediyor.
* Konteyner yapımı gibi harcamaların bir bedeli olmalı. Yat sahiplerinden ücret alınmıyor mu? Yardım edenler var tabii ama biz hala yat sahiplerine öğretemedik. Maalesef ki kendileri gönülden bu bedeli vermiyor. Bunun bir yolu var. Devlet kanun çıkaracak ve bu parayı alacak. Örnek Sardunya Adası. Giriş yapan teknelere kaç gün kalacaklarını soruyorlar. Günlük bedel 10 dolardan parasını ödeyen yat sahibine yatına yapıştırsın diye çevreye katkısını gösteren bir pul veriyorlar. Otelleri de unutmamak lazım. Maalesef çoğu, arıtma tesisini çalıştırmıyor. Unuttukları bir şey var. Bu ülkeye turistler deniz için geliyor. Deniz biterse her şey biter.
* Fethiye Körfezi'nin araştırması başladı mı? Nevzat Kalkavan'ın şirketi Turkon'la bir proje gerçekleştiriyoruz. Muğla Üniversitesi'yle bir anlaşma yaptık. İki yıl müddetle Fethiye Körfezi'nin bilimsel araştırmasını yapmaya başlıyoruz. Çünkü bu güzelim körfez kirlenmeye başladı. Dernek olarak bir yandan da gürültü kirliliği ile mücadele ediyoruz. Boğazlarda bangır bangır Tarkan çalan turistik tekneler ve Güney sahillerinde son seste müzik yayını yapan günü birlik tur tekneleri için Denizcilik Müsteşarlığı'nı harekete geçirmeye uğraşıyoruz.
