DDK, eğitimde dış kaynakların çoğunun zamanında kullanılmadığını saptadı. Bürokrasi ve dil bilmeyen personel gecikmelerin ana nedeni olmuş...!.
8 Yıllıkeğitimi masaya yatıran Devlet Denetleme Kurumu'nun Cumhurbaşkanlığı'na sunduğu rapor, Dünya Bankası kaynaklarının fütursuzca kullanıldığını ortaya koydu. Çankaya'ya gönderilen raporda, "Sekiz yıllık kesintisiz zorunlu temel eğitim progamının yaşama geçirilebilmesi için alınan dış kredilerin özenli kullanıldığını söyleyebilme olanağı yoktur. Dış kaynaklara uygulanabilir ve tutarlı bir yatırım planlaması yapılmaksızın başvurulduğu anlaşılmaktadır" denildi. Raporda dış kredilerin kullanımındaki gecikmenin asıl nedeni olarak "bürokrasi" gösterilirken trajikomik bir tespit de dikkat çekiyor. DDK, dış kaynaklı kredileri yönetecek personelin, krediyi veren kuruluşların mevzuat ve dilini bilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Oysa ne bakan onayı ile görevlendirilen personelde ne de sözleşmeli olarak göreve alınanlarda yabancı dil bilme koşulu aranmış. Personele, görevlendirme sonrasında dil kurslarına gönderilerek yabancı dil öğretilmeye çalışılmış" diyor. Yani kredinin kullanımını takip edecek olanların zamanının büyük bölümünün dil kurslarında geçtiğine işaret ediliyor. Kredileri zamanında kullanmama ve uzayan süreler ise Türkiye'ye maliyet olarak geri dönüyor. Nitekim DDK raporunda bu konuya da değiniyor. Bürokratik süreçler nedeniyle 2.5 yılda bitmesi öngörülen Dünya Bankası kredilerinin 5 yılda kullanılabildiğine işaret edildikten sonra, boşu boşuna ödenen faizlerle ilgili de şu tespitte bulunuluyor: "Dünya Bankası kredileri 3 ya da 5 yılı vadesiz olmak üzere 15-20 yıllık kredilerdir. Banka faiz oranlarını her yılın ocak ve haziran ayında yeniden belirler. Ayrıca borçlu, kullanmadığı kredinin ana para tutarı üzerinden yıllık yüzde 0.75 yüklenim bedeli ödemekle yükümlüdür."
HİBEYİ BİLE KULLANAMADIK DDK raporunda eğitim için alınan ve bir çoğu henüz kullanılmayan dış krediler şöyle sıralanıyor:
* Milli Eğitimi Geliştirme Projesi: 1990'da başlayan 177.2 milyon dolarlık projeye Dünya Bankası 90.2 milyon dolar destek verdi. Sonunda sadece 69.5 milyon doları kullanıldı. 20.7 milyon dolarlık bölümü iptal edildi.
* Temel Eğitim Pilot Projesi 1. Faz: Toplam maliyeti 2.5 milyar dolar olarak öngörülen bu projenin 300 milyon dolarlık tutarının Dünya Bankası kredisi ile karşılanması öngörüldü. 2001 Haziran'ına kadar sadece 138 milyon dolarlık bölümü kullanılabildi. Üç kez süre uzatıldı.
* Temel Eğitim Projesi 2. Faz: Henüz 1. Faz için alınan 300 milyon dolar tutarındaki kredinin tamamı kullanılmamışken, 26 Temmuz 2002'de ikinci faz için Dünya Bankası ile 300 milyon dolar tutarında yeni bir kredi anlaşması imzalandı. Ancak 1. Faz'daki gecikmeler ile kredi karşılığı ödeneğin 2003 yılı genel bütçe yasasına konulmamış olması gibi nedenlerle 2002 ve 2003 yıllarında kullanılmasına başlanamadı.
* Avrupa Yatırım Bankası ile yapılan kredi anlaşması: Ocak 2003'de 50 milyon Euro kredi sağlandı. 81 ilde 1.400 okulda bilgi teknolojisi sınıfı kurulması hedeflendi. Ekim 2003'e kadar bu kredinin kullanılmasına başlanamadı.
* AB Akdeniz Programı (MEFA Fonu): Temel Eğitim Projesine 8 Şubat 2000'de yapılan bir anlaşma ile 100 milyon Euro tutarında hibe sağlandı. Ekim 2003 tarihine kadar bu kaynağın kullanılmasına başlanılmadı.
Sınıflar çok kalabalık Sınıf başına öğrenci sayısı İl sayısı 30'dan az ..................12 31-40 ......................31 41-50 .......................16 51-60 ......................13 61-70 ........................7 70'den fazlası .........2
