Meclis Yolsuzluk Araştırma Komisyonu, Demirbank'ın eski patronu Halit Cıngıllıoğlu'nun riskli kredilerinin Bank2000'e kaydırılmasını eleştirdi.
Demirbank'a el konulduğu andan itibaren kendisinin "mağdur" olduğunu öne süren Halit Cıngıllıoğlu'nun off-shore bankaları da arka planda tutuldu. Kamuoyu Cıngıllıoğlu'nun krizden kısa bir süre açtığı Bahreyn'deki off-shore bankasının adını duymadığı gibi Bank2000'de neler olduğunu da öğrenemedi. Bank2000'le ilgili ilk iddialar Demirbank'ı satın alan İngiliz HSBC'nin bazı sorunlu kredileri almamakta direnmesi ile ortaya çıktı. Aralarında birçok ünlü şirketin bulunduğu ve 2001 itibariyle 707 trilyon liralık bu kredileri HSBC "tahsil edilemez" buldu ve üstlenmedi.
İŞTE KOMİSYON RAPORU Peki bu krediler kimindi ve sonra ne oldu? Bu soruların yanıtı da Meclis'e klasörlerce rapor hazırlayan Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu'nun çalışmasında gizli. Raporda 4389 sayılı Bankalar Kanunu mevzuatına tabi olmayan ve denetimden uzak olan off-shore'ların bir an önce tasfiye edilmesi gerektiği anımsatılarak örnek olarak Demirbank ve onun sorunları kredileri verildi. Komisyonun raporunda, "Bazı bankaların risklerinin off-shore bankalara aktarılması ve bu aktarılan kredilerin vadesi geldiğinde tasfiyesi yerine kredilerinin vadelerinin uzatılması ve hatta bu bankalardan yeniden kredi kullandırılması bankacılık teamüllerine uygun değildir" eğerlendirmesinde bulunuluyor. Yani komisyon da diğer banka sahipleri "hortumcu" olarak ilan edilirken Demirbank'ın ve Cıngıllıoğlu'nun kredilerinin neden off-shore kapsamına alındığı sorgulanıyor. Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan raporda, Demir-Halkbank'ın Aydın Doğan ve Halit Cıngıllıoğlu'na satışı sırasında bu şirketlerin risklerinin Bank2000'e aktarıldığını belirtilerek, "Satış sırasında adı geçen 2 işadamı ve bankacının hakim ortağı bulunduğu şirketlerin risklerinin tasfiye edilmeden Bank2000'e aktarılmasıyla bir ilişkisinin olup olmadığının araştırılması gerekli. Ayrıca Bank2000'in kuruluşundan bugüne kadar tüm kredi ve mevduat işlemlerinin ve halen bu off-shore'un fonlanması maliyeti ile aktif getirisi de göz önüne alınarak, kâr-zarar tahlinin de yapılarak mevzuata ve bankacılık ilke ve teamüllerine aykırı işlem ve uygulamaların araştırılması gereklidir" ifadesine yer veriliyor. Komisyon da herkesin merak ettiği gibi doğal olarak söz konusu isimlerin risklerinin neden TMSF kapsamına alınmadığını ve Bank2000'e aktarıldığını soruyor. Ardından da Demirbank'ın HSBC'ye satışı sırasında İngiliz bankanın kabul etmediği birçok kredinin bilhare Bank2000 adlı offshore bankasına aktarıldığı resmen dile getiriliyor.
8 YIL VADE NE DEMEK? Komisyonun bu sırada yaptığı tespit aynen şöyle: "Bu kredilerin içinde büyük montanlı kısmının Doğan Grubu ve Petrol Ofisi kredilerinin teşkil etmesi ve bu kredilerin vadeleri geldikten sonra 2008 yılına kadar uzun vadeye yayılmış olması hususlarının da araştırılması gerektiği görüşündeyiz. Başbakanlık Teftiş Kurulu koordinatörlüğünde oluşacak bir komisyon tarafından inceleme soruşturma yapılması tavsiye edilmektedir." Raporda yine Cıngıllıoğlu'na ait Dynamicbank Kıbrıs off-shore ile Bank2000 off-shore arasında ilişkiler bulunduğu ve Bank2000'den 2001-2002 yıllarında birçok nakdi ve gayrinakdi kredinin kullandırıldığı yönünde iddiaların bulunduğu da öne sürülüyor.
