İşverenin, PC ile çalışanı rahat ettirmesi gerekiyor
Çalışma Bakanlığı, bilgisayar karşısında çalışanların haklarını bir yönetmelikle belirledi. Klavyeden yazı karakterine, satır arasından iş molalarına kadar tüm detaylar sıralandı.
İŞYERİNDE, işin en hafif olduğu günde bile kendinizi taş taşımış gibi yorgun mu hissediyorsunuz? Her öğleden sonra baş ağrısı, sırt ağrısı ya da bel tutulmasından mı yakınıyorsunuz? Belli ki siz de PC ile çalışan 3 milyon kişiden birisiniz. Peki çözüm ne? PC'lerden kurtulmak mı, iş değiştirmek mi? Tabii ki değil. İş ortamını daha sağlıklı kılmanın yolları var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, AB'ye uyum çerçevesinde, iş yerlerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için "Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında" bir yönetmelik çıkardı. Yönetmelik, ekran önünde çalışanlar için gerekli koruyucu kuralları özetlerken, işyerlerini de yükümlülük altına sokuyor.
SAĞLIK SORUNLARI Yönetmeliğe göre, işverenin ekranlı araç kullanımından kaynaklanan zorlayıcı travmalara neden olabilecek riskleri belirlemesi ve bu riskleri ortadan kaldıracak sağlık ve güvenlik tedbirlerini alması gerekiyor. Ayrıca çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitime tabi tutulması da şart koşuluyor. Eğitimler doğru oturuş, gözleri az yoran yazı karakteri ve renklerin seçimi, kas ve iskelet sisteminin dinlendirilmesi konusunda olacak. İşveren, iş yükünü ve etkilenmeyi azaltmak amacıyla çalışanına periyodik olarak ara verdirecek veya dönüşümlü olarak başka işlerde çalışmasını sağlayacak. Ekranlı araçlarda çalışan kişilerde ortaya çıkacak herhangi bir görme zorluğunda işverenin göz muayenesi yaptırması da yönetmelik kapsamında. Bu madde gereğince de alınacak önlemler işçilere ekstra bir maliyet getirmeyecek. Bilgisayar ile çalışma ortamının yarattığı sağlık sorunları neler peki? Bu konuyu Kadıköy Şifa Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Ali Canpolat ile görüştük. Son yıllarda en çok merak edilen konunun, bilgisayar ekranlarının radyasyon yayıp yaymadığı olduğunu söyleyen Canpolat, şunları söyledi: "Bu tartışmalar sürerken SWEDAC toplantısında uluslararası standartlar belirlendi. Bugün bilgisayar ekranları üzerine 'low radiation' veya düşük radyasyonlu ibaresi konulmaktadır. Bu açıklamaların yapılmadığı yazılı ibareler olmayan bilgisayarların alınmaması ve garanti belgesi istenmesini öneriyoruz. Bilgisayar kullananlarda kanser, sara, deri hastalıkları, gözde katarakt, düşükle sonuçlanan gebelikler gibi olayların olduğu da zaman zaman gündeme geliyor." Canpolat, şu önerilerde bulundu:
GÖZ: Işıklar bilgisayar ekranında yansımamalı, tavan çok parlak ışıkla aydınlatılmamalıdır. Göz ekrana 45cm uzakta, ekran geriye doğru 15cm eğimli olmalı.
* Çalışma masaları koyu ve mat renkli seçilmelidir
* Göz 1 saatlik çalışmadan sonra 10 dakika dinlenilmelidir.
* Zaman zaman gözkapakları kapatılarak göz kuruması önlenmelidir
DURUŞ BİÇİMİ: Operatör iskemlesi yüksekliği değişebilen sırt dayama yeri ayarlanabilir olmalıdır. İskemlelerin yüksekliği operatörün el bilekleri ile klavye arası 15 derecelik bir açı oluşturacak şekilde olmalı ve dirsek 90 derece açı yapmalıdır. Çalışma sırasında öne doğru eğilmemeli, bel ve sırt iskemleye sürekli dayalı ve dik durumda olmalıdır. Ayaklar iskemlenin önüne konulmuş yaklaşık 20 derece eğimli ve diz açısının 90 derece olmasını sağlayan bir blok üzerine konmalıdır. El ve bileği karpal tünel sendromundan korumak için klavyenin ön tarafına operatörün bileklerinin dayanabileceği bu amaç için yapılmış yarı yumuşak destekler konulmalıdır.
