 |  |
 |
|
Bütün zamanların en önemli Türkleri kimlerdir?
Bu yılın ağustos ayında, İngiliz yayıncılık kurumu BBC, biri İngiltere, diğeri dünya çapında iki anket yaptı. Ankette cevabı aranan soru şuydu: - Gelmiş geçmiş, en önemli, en saygın Britanyalı (veya İngiliz) kimdir? "BBC World"ün anketine dünyadan katılanlar, şu sıradaki isimleri listelediler. 1- Sir İsaac Newton, 2- Sir Winston Churchill, 3- Prenses Diana, 4- William Shakespeare, 5- Charles Darwin. "BBC-UK"in anketine İngiltere'den katılanlar ise, şu listeyi oluşturdular. - 1- Sir Winston Churchill, 2- İsambard Kingdom Brunel, 3- Prenses Diana, 4- Charles Darwin, 5- William Shakespeare. Yerçekiminin kanunlarını ve planetlerin hareketlerini insanlığa duyuran Newton'u (1642-1727), hepimiz biliyoruz. İsambard Kingdom Brunel (1806- 1859) ise, İngiltere'deki demiryollarının, asma köprülerin, transatlantik buharlı gemilerin yaratıcısı bir mühendis. BBC'nin anketindeki değişmeyen isimler (Churchill, Diana, Shakespeare, Darwin), sade İngilizler'in değil, dünyalıların da önemli ve değerli kavramlarını, aynı açıdan ele aldıklarını gösteriyordu. Geçen hafta da, Almanya'nın ZDF yayın kuruluşu, 3 milyon kişinin telefon, faks, internet yoluyla katıldıkları bir anketle "Bütün zamanların en önemli Alman'ı kimdir" sorusuna cevap aradı. Sonuçta, 2'nci Dünya Savaşı sonrasında 14 yıl başbakanlık yapan Konrad Adenauer, 1'inci isim çıktı. İkinci, Hıristiyanlıkta reformasyonun öncüsü rahip Martin Luther, 3'üncü de komünist filozof Karl Marks oldu. Önemli Almanlar listesinin diğer isimleri arasında, Albert Einstein, Johannes Gutenberg, Otto Von Bismarck, Willy Brandt, Johann Sebastian Bach, Wolfang Von Goethe de vardı. Boris Becker, Franz Beckenbauer, Marlene Dietrich gibi isimler yanında, Berthold Brecht de, Ludwig Beethoven de yer almamıştı "İlk 10" arasında. Ben bu tür anketlerin sonuçlarını izlerken, tabii kendi toplumumu ve ülkemi düşündüm hemen. Bütün zamanların en önemli Türk'ü (veya Türkiyelisi) kimdir diye bir anket yapılsa, Atatürk dışında hangi isimler sıralamaya girerdi. Örneğin, Türkiye'ye ilk çay fidanını getiren ve ülkemizi bir çay üreticisi yapan, 1924'te Çay Araştırma Enstitüsü'nü kuran Zihni Derin (ölümü 1964), en önemli Türkler'in arasına girer miydi? Türkiye'de "Karayolları" kavramına öncülük eden, Karayolları'nın ilk genel müdürleri Vecdi Diker ve Daniş Koper, ankete katılanlar tarafından hatırlanır mıydı? Tabii ki Kanuni, Fatih, Sokollu Mehmet Paşa, Mimar Sinan, Dede Efendi, Atatürk, İnönü, Menderes, Özal, önemli isimlerdir. Tabii ki Vehbi Koç, Türkiye'de girişimciliğin öncüsüdür. Ama Arçelik'i, Otosan'ı, Migros'u ve sayısız Koç şirketini tek başına kurmamıştır ki Vehbi Koç.. Kitaplığımda, 1940'lı yılların sonunda, "Yedigün Neşriyatı" tarafından yayınlanmış, İbrahim Alaettin Gövsa'nın "Türk Meşhurları Ansiklopedisi" var. Orada ansiklopediye girecek kadar ünlü gazetecileri taradım. İşte bazı isimler: Abdullah Cevdet, Agah Efendi, Ahmet Cevdet, Ahmet Midhat, Ali Suavi, Nurettin Artam, Ayetullah Bey, Basiretçi Ali, Bedi Nuri, Ethem İzzet Benice, Bursalı Tahir, Abidin Daver, Velit Ebüzziya, Hikmet Feridun Es ve böyle isimler çıktı. İlk kağıt fabrikasını (İzmit) kuran Mehmet Ali Kağıtçı'yı hatırlıyor musunuz mesela? Gerçekten, bütün zamanların en önemli Türkler'i kimlerdir?
|
