|
 |
|
Basındaki şiddet tribünleri tetikliyor
Merhum spor yazarı İslam Çupi, 'Adam gibi spor sayfaları, adam gibi seyirci yaratacaktır' görüşünü savunuyordu. Zaten medyada yer alan 'vahşi' başlıkların fanatikleri etkilediği de herkesin ortak fikri
"Vur Cim Bom Dağıt Şu İngiliz'i", "Ajax'ı Çimleri Gömmeye Yemin Ettik", "Yenemeyen Ölsün", "Galatasaray İçin Ölünür" ve "3. Dünya Savaşı" gibi başlıkların atıldığı yazılı ve görsel basındaki şiddetin, tribünlerdeki şiddeti tetiklediği görüşü hemen hemen tüm çevrelerce kabul ediliyor.
Merhum spor yazarı İslam Çupi "Türkiye'de statlara giden seyircinin 'vahşiliği', spor sayfalarındaki vahşilikten kaynaklanmaktadır. Adam gibi spor sayfaları, adam gibi seyirci yaratacaktır" görüşündeydi. Gazetelerde atılan başlıklar, köşe yazarlarının yorumu, televizyonların bir pozisyonu onlarca kez tekrar ederek yorum yapması, bugün milyonları etkiliyor.
Geçmişte Türkiye'de spor haberleri gazetelerin son sayfalarında verilirken, daha sonra özel spor sayfaları ayrılmaya başlandı. Fotospor, Taraftar, Fotomaç, Fanatik gibi spor gazeteleri birbiri ardına yayımlandı. Değişimin hızla yaşandığı 1990'larda üç kanallı TRT'nin karşısına mantar gibi özel kanallar çıktı. Reyting kaygısı, tartışma programlarının seyrini değiştirdi.
AP: MEDYA BÜYÜTÜYOR
Medyanın futboldaki şiddeti provoke eder gibi davranması, aslında sadece Türkiye'de görülmüyor. Avrupa'nın birçok ülkesinde, futboldaki şiddet, medya ile birlikte anılıyor. Hatta bu konuda Avrupa Parlamentosu Sivil Özgürlükler ve İçişleri Komitesi, medyanın rolünü şöyle özetliyor "Medya, şiddet olaylarını büyütme ve daha fazla şiddet olayını provoke eder gibi davranmaktadır. Medya, futbol içinde ve etrafında dönen şiddeti, yabancı düşmanlığını sosyal problemler gibi göstererek sorunu daha da büyütmektedir."
Futbol şiddetinin bugünkü şekilde kaleme alınmasınınkökeni, 1950'li yılların ortasına rastlıyor. Bu dönemde artan gençlik suçları ve gençlik şiddetinin yaygın genel bir korkusunun bulunmasıyla, basın bu yapıyı ve futbol maçlarıyla ilgili pek çok hikayeyi kolayca bulunacak yerlere taşımaya başladı.
TRAJİK BAŞLIKLARIN ETKİSİ
1960'lı yılların ortasında İngiltere'de Dünya Kupası'nın yaklaşmasıyla birlikte basın holiganları turnuvayı nasıl harap edecekleriyle ilgili korkunç uyarılarda bulundu. Dünya Kupası olaysız kapandı fakat holiganizm paniği artmaya devam etti.
1970'li yıllar bulvar basınında sorun yaratan taraftarlara karşı sert söylemler içeren dönem oldu "Bu eşkiyaları ezin" (Sun 4 Ekim 1976), "Döv ki dövülmüş olsun" (Daily Express, 25 Kasım 1976) Trajik başlıkların, koyu yazılmış yazıların kullanılması sansasyonalizme hizmet etti. 1990'da İtalya'daki Dünya Kupası öncesinde The Sun, İngiliz taraftarların İtalya'ya "Kan banyosu" için gideceğini yazdı. Uzmanlar, basının futbol holiganizmi ile ilgili politikalarda alınan kararlarda da etkisi olduğunu belirtiyor.
Ciddi bir futbol yasası şart
Futbol otoriteleri ve meraklıları tribünlerdeki şiddetin ortadan kaldırılması için İngiltere ve İtalya örneğini vererek, bir futbol yasamızın zamanının çoktan geldiğine dikkati çekiyorlar
Emniyet güçleri yetersiz kalıyor
ŞENES ERZİK / UEFA ASBAŞKANI
"Göç ve nüfus patlaması ile insanların eğitim, sağlık gibi temel haklarda eşit olmaması insanları eylem yapmaya yöneltiyor. Self disiplin yok. Emniyet güçleri artık olaylar karşısında yetersiz kalıyor. Bunu önleyecek tek bir şey var. O da ciddi bir futbol yasası. Türkiye, AB için o kadar uyum paketini Meclis'ten geçiriyor, neden bir futbol yasası hazırlamadı? İngiltere, holiganların tribünlerdeki dehşetinin önüne geçmek için bir yasa çıkardı. Maçta taşkınlık yaptığı belirlenen kişileri belirleyip, maça girmeme cezası veriyor. Stat kapılarındaki kontroller uyduruk yapılmıyor. Bizim de en kısa zamanda bir futbol yasası çıkarmamız gerekiyor."
Tribün şiddeti küfürle başladı
HINCAL ULUÇ / SABAH YAZARI
"Futboldaki şiddetin bir numaralı sorumlusu medya. Medya, futboldaki şiddet ve terörün gelişini seyretti ve hatta teşvik etti. Ben ünlü yazarlarımızın şöyle yazılarını hatırlıyorum "Futbol maçı bir boşalma yeridir, bırakın boşalsınlar." Ama küfür şiddeti getirdi; ölümlere varan boyutlara ulaştı. 3 yıl önce Galatasaray'ın VIP tribününde oturuyordum, tövbe ettim gitmeye. Yanımda profesörler, avukatlar, doktorlar, kadınlar en ağza alınmaz küfürleri ediyorlardı. Bunun eğitimle bir ilgisi yok. Bu insanların belirlenmesi, yakalanması ve maçta yaptıklarının cezasız kalmaması gerekiyor. Tıpkı İngiltere ve İtalya'daki gibi."
Anarşiyi reyting kaygısı çıkardı
ABDÜLKADİR YÜCELMAN / Cumhuriyet Gazetesi Spor Servisi Müdürü
"Tribündeki anarşinin altında reyting ve tiraj kaygısı var. Eskiden beri rekabet var. Fener-Galatasaray rekabeti kışkırtıldı mesela. Nedeni reyting ve tiraj. Yurtdışındaki televizyon ekranlarında tekrar görüntüler bir kez gösteriliyor. Biz bunu tekrar tekrar yapıyoruz. Sonra üstüne yorum yapıyoruz."
Herkes suçlu
HALİT KIVANÇ/Eski futbol sunucusu
"Taraftarlık başka, bir takıma sempati duymak başka, öbür takımı düşman kabul etmek bambaşka. Kulüpler öyle ayrıldı ki; korkunç bir hava oluştu artık. Burada bir numaralı iş medyaya düşüyor. Öyle programlar yapılıyor ki taraftarların bazı şeyleri yapması adeta körükleniyor."
'İyi ki elimde makineli yoktu'
İLHAN CAVCAV (GENÇLERBİRLİĞİ KULÜBÜ BAŞKANI)
Türkiye'deki tribün terörüne tıpkı Avrupa'daki gibi ağır cezalar getirilmeli. İçişleri Bakanlığı bir kanun hazırlayarak hemen Meclis'ten geçirmeli. Aksi takdirde tribünlerdeki şiddet daha da artacaktır. İnsanlar artık eşlerini, kızlarını, kız arkadaşlarını maça getiremez oldu. Bana da küfür edildi. Ankaragücü maçında beni saha dışına davet ettiler. Ben de o talihsiz el hareketini yaptım, "Buradayım, kimse beni çıkaramaz bu stattan" demek için. Pişman oldum, ama o an elimde bir makineli tüfek olsa, 50-100 kişiyi tarardım. Şimdi maçlara yatıştırıcı ilaçlar alarak gidiyorum.
Tahtaya kalkan çocuk gibiyiz
FATİH TEKKE (TRABZONSPOR FUTBOLCUSU)
Dışarıdan gelen uğultu bizi etkiliyor. Futbolcu, okulda tahtaya kalkan çocuk gibidir. Düşünün biz 30 bin kişinin önüne çıkıyoruz. Profesyonel futbolcu değilsen o sahaya çıkarken dizlerin titrer.
Eşimi maça götürmüyorum
ÜMİT ÖZAT (FENERBAHÇE KAPTANI)
Taraftarlar arasındaki gerginlik geçmişten geliyor. Bir anda durdurmak imkansız. Türkiye'nin belli bir ekonomik yapısı var. Bir kişi düşünün, 250 milyon lira maaş alıyor, bunun 50 milyonuna maç bileti alıyor. Maaşının büyük bir kısmını maça ayırdığı için tribünde bağırmaya, küfür etmeye hakkı olduğunu düşünüyor. Eşimin maçlarıma gelmesini istemiyorum. Küfürden olumsuz etkileneceklerine inanıyorum.
Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya
tıklayın
|
|
|
|
