kapat
22.07.2003
YAZARLAR
ATV
EKONOMİ


TÜRKİYE
DÜNYA
POLİTİKA
SPOR
MEDYA
SERİ İLANLAR
METEO
TRAFİK
ŞANS&OYUN
ACİL TEL

Uzun ömrün sırrı Okinawa'da

Uzun yaşamın sırrını araştıran Time dergisi, en uzun yaşam süresine sahip insanlar olan Okinawalılar'ı mercek altına aldı. Araştırmalara göre, kaliteli gen ve sağlıklı yaşam 100'üncü doğum günü için yeterli

Uzun yaşamanın sırrı modern dünyada yine araştırmalara konu olmaya devam ediyor. Amerika'nın saygın haber dergilerinden TIME da son sayısında uzun ömürlü insanları konu aldı. Tabi konu 'uzun yaşam' bu olunca da, dünyada en uzun ömürlü insanların bulunduğu ada gündeme geldi Japonya'ya bağlı Okinawa Adası. Adada ortalama yaşam süresi 81.8 yıl. Bu oran, dünyada başka hiç bir yerde görülen bir rakam değil. Japonya'da yaş ortalaması 81.7, Amerika'da ise 77.1. Zaten şu anda dünyanın en yaşlı insanları olarak bilinen 113 yaşındaki Yukichi Chugani ve 115 yaşındaki Kamato Hongo, Okinawa Adası'nda yaşıyor. Ancak uzun yaşamak Asyalılar'a ait bir özellik değil. Çünkü, Afganistan ele alındığında, bir kişinin ortalama 43.1 yıl yaşadığı görülüyor.

SIR HENÜZ ÇÖZÜLEMEDİ
Uzun yaşamın sırrının araştırıldığı haberde ayrıca, ada halkı da tanıtıldı. Örneğin, 104 yaşındaki Huang Mailang'ın yıllardır bahçesinde kendi tabutunu sakladığından bahsedildi. Eski bir Çin geleneğine göre, herkesin 61 yaşındayken kendi tabutunu satın aldığı belirtiliyor. Okinawa dışında, Guangxi bölgesine bağlı 238 bin nüfuslu Bama'da ise 74 kişinin 100, 237 kişinin ise 90 yaşını geçtiği ifade ediliyor. Bugüne kadar uzun yaşamanın sırrı ile ilgili bir çok araştırma yapıldı, Okinawa Adası'nda yaşayanlar kitaplara, makaleleri konu oldu. Ancak halen neden dünyadaki en uzun ömürlü insanlar olduklarının sırrı çözülebilmiş değil. Yıllardır bilim adamlarının aklını "Adanın suyunda mı bir şey var? Yoksa havası mı daha sağlıklı? Yaşayanların hayat tarzları diğer insanlardan çok mu farklı..?" gibi sorular meşgul ediyor. Aldıkları günlük kalori miktarının, Amerika'da favori gösterilen 2 bin 100 kalorinin yarısından daha az olduğu söyleniyor. Yani beslenmelerine dikkat ettikleri bir gerçek. Ancak sadece dengeli beslenmenin tek başın uzun yaşam için yeterli olmadığı biliniyor.

ERKEKLER AZ YAŞIYOR
Amerika'da son dönemde Harvard ve California Üniversiteleri'nde hayvanlar, özellikle de solucanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, tek bir genin ya da az miktarda birkaç genin, yaşlanmayı kontrol altına aldığı belirlendi. Ancak araştırmaların şu anda başlangıç aşamasında olduğu, bu nedenle de insanlar için de aynı şeyin geçerli olup olmadığının kesinleşmediğinin altı çizildi. Uzmanların "kesin" olarak tanımladıkları şey kadınların erkeklerden yaklaşık 5 ya da 7 yıl daha uzun yaşadığı. Buna paralel olarak, Okinawa Adası'ndaki yaşlıların da yüzde 86'sını kadınlar oluşturuyor. Uzmanlar kadınların genetik ve davranışları açıdan daha şanslı olduğunu düşünüyor. Erkeklerinin ömürlerinin kısa olmasının nedeni ise sert tavırları, aşırı alkol tüketmeleri ve hayat tarzları olarak gösteriliyor. Bilim adamları "Eğer 100 yaşına gelmek istiyorsanız kaliteli genlere ve hayat tarzına sahip olmanız gerekiyor. Ancak günümüzde 90'a gelmek bile çok zor" yorumunu yapıyor.

Haberde Asyalılar'ın beslenme düzenleri incelendiğinde ortaya az miktarda sigara tükettikleri çıkıyor. Hatta bunun dışında Asyalılar'ın şaraplarını sadece Asya'ya ait üzümlerden yaptıkları, yabancı madde kullanmadıkları ifade ediliyor. Örneğin birkaç yıl öncesine kadar ailesine ait tarlada çalışan 101 yaşındaki Okinawalı Park Bok Dong, düzenli olarak, sadece adada yetiştirilen "awamori" adı verilen, pirinç kullanılarak üretilen bir içecek içtiğini anlatıyor. Gerçekten de, protein ve hayvansal yağların Asya diyetlerinde yer almadığı dikkat çekiyor. Beyaz pirinç yiyorlar, ancak beyaz pirincin karbonhidrat açısından yüksek olmasına rağmen, sahip olduğu yağ oranını çok düşük olduğu ifade ediliyor.

ÇEVRESEL FAKTÖRLER ÖNEMLİ
Dünya Sağlık Örgütü doktorlarından Sang Chul "Uzun yaşamın en önemli sırlarından biri az yağlı yemektir" yorumunu yapıyor ve devam ediyor Okinawa'daki besinler, Japonya'dakilerden yüzde 20 daha düşük kalorili. Ve Japonya'dakiler Amerika'dakilerden yüzde 20 daha düşük... Ancak uzmanlar, uzun yaşamanın sırrının sadece insanların elinde olmadığını düşünüyor. Yani onlara göre, çevresel faktörler de büyük önem taşıyor. Örneğin Bama halkı, sadece orada yetişen çalılardan çay yapıyor. Yağ olarak E ve B1 vitamini açısından zengin kenevir yağı kullanıyorlar. Proteinlerini ise, iyi yağ olarak bilinen omega 3 içeren balıktan alıyorlar. Ton balığı, som balığı ve uskumru en çok tercih ettikleri balıklar arasında geliyor.

GENÇLER ERKEN ÖLÜYOR
Dünyanın en uzun ömürlü halkı, Okinawalılar'ın kansere yakalanma oranlarına gelince... Her 100 bin kişiden sadece 6'sının göğüs kanserine yakalandığı belirtiliyor. (Bu Amerika'ya oranla 5 kat daha az). Prostat kanserine yakalanma oranları ise yine Amerika ve Avrupa'dan 7 kat daha az. Ve tabii, bunun nedeni de yine beslenme olarak açıklanıyor. Özellikle de çok sık yenen soya fasulyesi ve kendi adalarına ait meyvelerin, bağışıklık sistemlerini serbest radikallerden koruduğuna dikkat çekiliyor. Ada yaşlıları, gençlerden şikayetçi. Çünkü onların kedileri gibi iyi beslenmediğini, fazla miktarda fast food yediğini ve spor yapmadığını söylüyor. Yaşlılar Okinawa'nın yaş ortalamasının düşecek olmasından endişe ediyor, adanın "bir numara" kalmasını istiyor.

BUGÜNÜ DÜŞÜNÜN"
Uzmanlar, bir konuya daha parmak basıyor O da uzun yaşamanın sadece genlerde olmadığı. Bu durumda da Güney Amerika'a yaşayan Okinawalılar konu alınıyor. Onların yaş ortalaması, 64, yani ada halkının ortalamasından 17 yıl daha az. Uzmanlara göre bu çevresel faktörlerin büyük önem taşıdığını gösteriyor. Tabii sadece bunlar da değil uzun yaşamamızı sağlayacak olanlar Stresle nasıl mücadele edileceği bilinmeli, insanın kendine olan güveni hiçbir zaman kaybolmamalı, aktif bir yaşam sürmeli, gelecekten çok yaşanan an düşünülmeli... Yani, üzülmeyin, mutlu olun ve uzun yaşayın.... Her ne kadar bu söylendiği kadar kolay olmasa da, Okinawalılar, diğer insanlara uzun yaşamanın sırrı olarak bunları tavsiye ediyor...

İşte ömre ömür katan 7 tane sır

STRES
* Sinirli olmayı bir kenara bırakın

Asya nüfusunun önemli bir bölümü, savaşlar ve ekonomik güçlükler nedeniyle hayatlarının çoğunda yoğun strese maruz kaldı. Ancak bunun yanında hayata olumlu bakmayı ve uyum sağlamayı da yaşamlarının bir parçası haline getirdiler.

ÇOCUK YAPMAK
* 40'ında doğurabilirsiniz

Birçok kadın ileriki yaşlarda hamile kalmanın bebeğin sakat ya da özürlü doğma riskini artırdığı endişesiyle çocuk yapmaktan kaçınır. Ancak Nature adlı sağlık dergisinin araştırması 30 ya da 40'lı yaşlarda hamile kalan kadınların ortalamadan daha uzun süre yaşadığını gösteriyor.

UYKU
* 7 saat uyku en iyisi

Gözlerinizi yumup bir süre dinlenmek her gün oluşan hücre zararını onarmak için etkili bir yöntemdir. Hücrelerin uzun süre hasar görmesi ve onarılmaması kanser ya da iç organların çökmesiyle sonuçlanabilir. Amerikan Kanser Derneği yetkilileri, son yaptıkları araştırmaya dayanarak günde en az 7 saat uyuyanların ölüm oranının çok daha düşük olduğunu söylüyor. Ancak çok fazla uyumak, az uyumaktan da tehlikeli olabiliyor. Asya Pasifik Yaşlılık Araştırmaları Enstitüsü Başkanı David Philips, aşırı uykunun depresyon gibi sorunlara yol açtığını belirtiyor.

BESLENME
* Balık ve bakliyat önemli

İyi genlerin yanı sıra beslenme alışkanlıkları da uzun ömrün en önemli sırrıdır. Bu beslenme türünün temelinde bol sebze, meyve ve karbonhidrat (pirinç gibi) yatmalıdır. Vücudun ihtiyacı olan proteinin önemli bir bölümü de balık ya da mercimek, barbunya gibi baklagillerden gelmelidir. Kırmızı et de aşırı olmamak şartıyla tüketilebilir. Günde 1-2 kadeh kadar alkol alınmasında da bir sakınca olmadığı belirtiliyor. Harvard Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü'nün araştırması, günde 1-2 kadeh şarap ya da biranın göz hastalıkları ve kalp krizi riskini önemli miktarda azalttığını gösteriyor.

EGZERSİZ
* Karın kaslarını güçlendirin

Düzenli olarak egzersiz yapmak, sadece vücudun esnek kalmasını, dengesini korumayı ve eklemlerin güçlenmesini sağlamakla kalmayıp aynı zamanda zihni açık ve alarmda tutar, kalp sistemini de sağlıklı kılar. Bunun için en uygun egzersiz, özellikle karın kaslarını sıkılaştırıp güçlendirdikleri için yürüyüş ve yoga yapmaktır.

EVLİLİK
* Erkeğin ömrünü uzatıyor

Rand Yaşlılık Merkezi'nin araştırmasına göre evli erkeklerin ömrü, bekarlara oranla dahpa uzun oluyor. Uzmanlar bunun nedenini daha iyi ve düzenli beslenme, hastalanıldığı zaman iyi bir bakım ve huzurlu bir ev ortamının stresi azaltmasına bağlıyor.

SEKS
* Haftada en az iki kez yapın

Stresi azaltmak için ışıkları kapatıp hafif bir müzik dinlemek sanılan birçok yöntemden daha etkilidir. British Medical Journal adlı saygın tıp dergisinin araştırmasına göre Yaşları 45-59 arasında değişen 918 erkekten; ayda bir kez seks yapanların, haftada en az iki kez seks yapanlara göre ölme oranı tam iki kat artıyor.


Haberleri gazete sayfası görüntüsünde okumak için
SABAH e-Medya"ya tıklayın

<< Geri dön Yazıcıya yolla Favorilere Ekle Ana Sayfa Yap
TEMA
Sarı Sayfalar


Sizinkiler



Copyright © 2002, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır