Bilmem aldanıyor muyum, mizahta genel bir kuraklık başlamış gibi geliyor bana...
Ne siyasetçi nüktelerinde bir fıskıyelenme var, ne yergi şiirlerinde, ne de sanatçı bohemlerinin kahkaha kadehlerinde...
Bunun bir nedeni, sözcükleri bir akrobat ustalığıyla kullanma yeteneğinden yoksunluksa; bir nedeni de, birikimli eski İstanbul Türkçesi'nin gitgide eriyip kaybolması...
Taşradaki hızlı hareketlenme; biraz da Osmanlı-Lövanten sentezinden tomurcuklanıp çiçeklenen Tanzimat elitizimini yerle bir ettikten sonra; o boşluğu kendine özgü daha doğal bahçelerle de dolduramadı.
Ve eski İstanbul mizahının zeka kırbaçlı kıvrak şakırtısı, rendesiz bir kasaba dibeği içinde tokaçlaştı.
Mizah okyanusunu dalgalandıran binbir söz oyununun nasıl pörsüyüp buruştuğunu da, yine eski İstanbul'un nükte bıçkınları yansıtmada...
Hüseyin Rahmi'nin deyimiyle; iki hödük, kendi aralarında şakalaşırken biri ötekine bir odunu gösterip sormuş:
- Bu ne?
- Odun...
- Ben sana kodun..
İkincisi de, bir demet çalı çırpı göstermiş arkadaşına:
- Bu ne?
- Çalı çırpı...
- Ben sana kodun..
- Uymadı..
- Uysa da kodun, uymasa da...
Erken uyandığım sabahlar, olmadık şeyler geçer aklımdan... Örneğin, "siyasetçi yalanları" üstüne bir ansiklopedi yapmak gibi... Siyasetçi biyografileriyle, siyasetçi servetleri üstüne bir inceleme yapmak gibi...
"Siyasetçi nükteleri" de yabana atılacak bir konu değil aslında... Ne yazık ki, "siyasetçi yalanları" kadar bol üretilmiyor..
2. Dünya Savaşı'nın bitiminde, İngiltere'de Churchill başbakanlıktan düşmüş, yerine İşçi Partisi Lideri Attlee geçmişti...
O tarihlerde İşçi Partisi'nin programında, "üretim araçlarına devletçe el konulacağı" hususunda bir madde vardı; çeşitli eleştirilere neden olan bir madde...
Bir gün Avam Kamarası'nın tuvaletindeki pisuarlarda Churchill ile Attlee yan yana gelmişler...
Churchill, yeni Başbakan'a hiç aldırmadan, selamsız sabahsız sürdürmüş işemesini...
Attlee, alınmış bir sesle:
- Ne o Winston, demiş; bir merhaba bile yok mu, küs müyüz?
Churchill:
- Küs falan değiliz ama, seni görünce önlem almak zorunda kaldım, demiş.
- Ne önlemi?
- Üretim araçlarına el koyacağız, diyorsunuz ya; belki sen de, benimkini görünce el koyarsın, diye saklamaya çalışıyordum.
Şair Eşref gibi, Neyzen Tevfik gibi salt yergi ozanları yok artık... Her ne kadar bazı ozanlar, politikayla politikacıları hedefleyen bazı fiskelemer yapsalar da...
Örneğin Bülent Ecevit'in de, 1975'de yazdığı "Şah" adlı şöyle tüllenmiş bir taşlaması vardır:
Önce piyadeler vuruştular,
Her biri halk gibiydi..
Şah'lar, çevrelerinin kalesinde,
Güvenlik içinde tutsak gibiydi.
Vezirler, atlar, filler
Şah'ları uğruna seferber...
Her biri Şah'ından özgürdü.
Ne var ki, özgür olan
Savaşta erken ölürdü.
Şah yenildi sonunda Şah'lardan birine.
Dikildi kaldı kazanan Şah,
Daracık dörtgeninde.
Mat olan Şah ise sürüldü dışarı;
Son verildi şahlığına,
Son verildi tutsaklığına.
Bırakıp ardında akları, karaları;
Yürüdü gitti özgür,
Yürüdü gitti bir başına...
Yaratıcı zekanın, nüktelerde yanan projektörlerinde bir sönüklük oldu mu; gerçek neşe kötürümleşir, kahkaha komaya girer..
Her ne kadar bülbülün çektiği dili belasıysa da; güller öksüz kalmaya başlar bülbülü susmuş bahçelerde...
Ekonomik krizlere rağmen, Tanrı kimseyi mizahtaki beyinsel çeviklikten yoksun bırakmasın.
Unutmayın ki, ilk kez Türk rakısı içen iki Alman'dan biri de, üçüncü kadehin ortasında, dertli dertli başını sallamaya başlamış ve şöyle demiş:
- Ne olacak şu Almanya'nın hali...
Biz ki, "Güleriz ağlanacak halimize"...
Hiç değilse gülmekten vazgeçmeyelim...
Magazin
