Win-Türkçe
ASCII

YENİ SALDIRILAR OLUR
Federal bir mahkemede görülecek dava, Amerika'nın nasıl istihbarat sağladığı konusunu gün ışığına çıkaracak. Çünkü Amerikan adaleti, savunma makamına suçlunun yargılanmasına neden olan istihbarat bilgilerini de sunuyor. Bu bilgilerin gün ışığına çıkması, Ladin'in adamlarının bunları düzenleyecekleri eylemlerinde kullanmalarına neden olabilir... 1998'de Amerika'nın Afrika'daki büyükelçiliklerine düzenlenen saldırıyla ilgili tutuklanan 4 El Kaide militanının davası, New York'ta halen devam etmekte. Ancak Ladin'in statüsü, terörist başı olduğu için farklı.

JÜRİYİ NASIL SEÇERİZ?
Bir diğer tehlike de jüri sisteminde patlak verecek. Ruanda ve Yugoslavya davaları sırasında savcılık yapan Richard J. Goldstone da seçilecek jüri üyelerinin 11 Eylül saldırılarından etkileneceği ve "tarafsız" 12 jüri üyesinin bulunmasının imkansız olduğuna dikkat çekiyor.

Terörist Ladin'in Amerikan sisteminde yargılanması, onu gerekirse "ölü" isteyen Bush yönetimini tatmin etmeyebilir. Çünkü ülkedeki idam kararı nedeniyle birçok Batılı ülke, Amerikan adaletinin alacağı idam kararını eleştirebilir. Böylece Ladin de ömür boyu hapis cezası alır. Bu da Ladin'in adamlarına "koz" olarak geri döner. Çünkü adamları, Ladin'in serbest kalması için dünya genelinde terörist saldırılar düzenleyebilir. Bu teori Çakal Carlos'un, sevgilisinin serbest kalması için 1970'lerin başında Paris'te düzenlediği bombalı eylemleri hatırlattı. New York Times gazetesine yansıyan bu tartışmaya UsaToday gazetesi de katıldı. Gazete Ladin'in mahkemelerde kendi propagandasını yapacağını ve ABD adaletinin buna izin vermemesi gerektiğini öne sürdü.

EN İYİSİ NÜREMBERG!
Ladin uluslararası bir mahkemede yargılanırsa ne olur? Birleşmiş Milletler üyesi birçok ülke, idam cezasına karşı. Ruanda ve Yugoslavya soykırımlarının davalarında da suçlular idam cezasıyla yargılanmadı. Bir diğer alternatif ise, Nüremberg stili bir mahkeme düzenlenmesi. Birçok ülkenin katılımıyla gerçekleşen Nüremberg mahkemelerinde, askeri komisyonların kararları esas alındı. 1942'de mahkemeye çıkarılanlar, uluslararası savaş ve askeri suçları işlemekle suçlandı.

Amerika askeri komisyonu, açtığı davada Florida'ya denizaltılarla çıkan bir grup Alman'ı "patlayıcılarla sabotaj suçu" işlemekten yargıladı. Davalarda askeri kurallar geçti. Harvard Üniversitesi'nden Anne-Marie Slaughter isimli profesör de "Terörist Ladin'i Amerikalı bir yargıç ile Müslümanlar'dan oluşan bir jüri yargılabilir" diyerek yeni bir alternatif sunuyor.

Ders kitaplarına adı yazılsın mı?
ABD'de ders kitapları değişiyor. Bir kesim "İsmini kitaplara koyarsak tarihe geçer" diyor. Diğer bir kesim ise "Koymazsak gerçeklerden kaçarız" görüşünde

Amerika'da bugünlerde devam eden bir başka tartışma konusu da Ladin'in isminin ders kitaplarına girip girmeyeceği üzerine... McGraw Hill kitabevinin hazırladığı tarih kitapların içeriğinin, New York'taki Dünya Ticaret Merkezi ve Washington'daki Pentagon binalarına yönelik kamikaze saldırılar sonrası değiştirilmesi istenirken, Ladin'in isminin ders kitaplarına girip girmeyeceği merak konusu.

Çünkü bir kesim, Suudi teröristin isminin kitaplara girmesine "tarihe geçecek" diye karşı çıkıyor. Diğer bir kesim ise "Ladin'in ismini kitaplara geçirmezsek, olayların oluşumda önemli rol oynayan bu simayı dışarıda bırakmış oluruz" diyor.

2002'DE PİYASADA OLACAK
Tartışma henüz bir sonuca bağlanmış değil. Çünkü yıllarca tarih olayları araştırıp, okul kitabı haline getiren tarihçilerin önünde ne yazık ki, haftalar diye adlandırılan kısa bir dönem bulunuyor. Kitap her ne kadar 2002 ya da en geç 2003'te müfredat kitabı olarak okullara önerilecek olsa da Boston Globe gazetesine göre, uzmanların kitabın içeriğini en kısa sürede Eğitim Bakanlığı'na teslim etmesi gerekiyor.

Kitabı hazırlayanlardan biri de Teksas Üniversitesi'nden Michael Stoff... Amerikalı profesör, "Bu katıldığım en sert tartışma" diyor. 11 Eylül saldırıları ve etkisinin küçük çocukların anlayabileceği biçimde işlenmesinin çok zor bir şey olduğuna dikkat çeken Amerikan Ders Kitapları Konseyi Sözcüsü Gil Sewell zorluğun, olayların hâlâ devam etmesinden de kaynaklandığını söyledi.

Sewell'in iddiasına göre, terörizme karşı başlatılan ve kaç yıl süreceği konusunda net bir bilgi olmayan bu savaş, kitapları hazırlayan profesörleri kara kara düşündürüyor. Kitapların basıldıktan sonra operasyonda alınacak çeşitli sonuçların, kitaplardaki bilginin önüne geçmesinden korkuluyor.