kapat
30.06.2001
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi


Dünyadan
Spor

Magazin
Astroloji

Para Durumu
Hava Durumu

Bizim City
Sizinkiler

Sarı Sayfalar
İstanbul

Cumartesi Eki
Pazar Eki

Künye
E-Posta
Reklam
Arşiv

A T V

Win-Türkçe
ASCII

www.hyundai.com.tr
 

Bu 'dalga' kötü vurdu


Yılın ilk yarısında tüpgaz zam şampiyonu oldu. İlk altı ayda özellikle temizlik ürünleri yüzde 72 zamlanırken, gıdanın şampiyonları patates, çay, makarna ve şeker oldu
Geçen yılı enflasyonun düşüşe geçmesinin yarattığı iyimserlikle geçiren piyasalar, 2001'in ilk altı ayında şok zamlarla alt üst oldu. Yılın ilk yarısında özellikle ithal hammaddeye dayalı ürünlerde zam oranı yüzde 80'lere ulaşırken, tüpgaz yüzde 125 ile 6 ayın zam şampiyonu oldu.

Zamlar Şubat ayı sonunda dalgalı kura geçilmesinin ardından tırmanışa geçerken, günlük tüketim ürünlerinde en fazla fiyat artışı yüzde 77 ile patateste oldu. Onu yüzde 76 ile sıvı yağ, yüzde 72 ile çamaşır deterjanları, yüzde 64 ile bulaşık deterjanı izledi. Tüketici, bu zam oranlarına tepkisini alıştığı markalardan vazgeçerek gösterdi. Bu da üzerinde reklam yükü olan deterjanlara oranla yarı yarıya daha ucuz olan market markaları ve açık deterjan tüketimini artırdı.

Süt, peynir, zeytin gibi yerli hammaddeye dayalı ürünlerde artış diğerlerine göre insaflı oldu. Beyaz peynir yüzde 4 oranında zamlanırken, sütün fiyatı yüzde 15, zeytinin fiyatı yüzde 22, yumurtanın fiyatı yüzde 29 oranında arttı. Ancak yine yerli ürünlerden çay yüzde 43, makarna yüzde 58, şeker yüzde 38 zamlandı.

TÜPGAZA % 1.3 ZAM
Tüpgaz olarak bilinen likit petrol gazının (LPG) perakende satış fiyatlarına, dünden geçerli olmak üzere ortalama yüzde 1.2 ile yüzde 1.3 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Türkiye Likit Petrol Gazcıları Derneği'nden yapılan açıklamaya göre, ayarlama sonrası 12 kilogramlık mutfak tüpü, Ankara'da 13 milyon 680 bin lira, İstanbul'da 13 milyon 550 bin lira ve İzmir'de 13 milyon 500 bin liraya yükseldi. Otogaz fiyatları da, bugünden geçerli olmak üzere yüzde 1.1-1.2 arasında artırıldı. Buna göre Ankara'da otogazın fiyatı 656 bin liraya, İstanbul'da 648 bin liraya İzmir'de de 646.800 liraya çıktı.

Maliyet, fiyata tam yansımadı
Şubat ayındaki devalüasyon ve dalgalı kur sistemiyle birlikte ürün fiyatlarında artış yüzde 70'leri aşarken, krizin getirdiği işsizlik ve yüksek faiz, talebi bıçak gibi kesti. En son Hazine ihalesinde 4 aya verilen yüzde 26 net faiz insanları tasarrufa yöneltirken özellikle dayanıklı tüketim ve lüks mallarda ertelenen talep, ekonomik daralma olarak geri döndü. Nitekim Devlet İstatistik Enstitüsü'nün ilk beş aylık enflasyon verilerinde, daha çok girdi maliyetlerindeki fiyat artışlarını gösteren Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 40.5 arttığı görülüyor. Buna karşın 'sokak enflasyonunu' gösteren Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TEFE) artışı yüzde 28.3 olarak gerçekleşti. Bu rakamların anlamı şu: Talep düşüklüğü nedeniyle maliyetlere gelen zamlar, pazar fiyatlarına tam olarak yansıtılmadı. Uzmanlar ekonomide canlanma belirtilerinin görülmesi ile iki endeks arasındaki farkın kapanacağına dikkat çekiyorlar. Bir başka deyişle tüketicinin talebinin artmasıyla zamların devamının geleceği neredeyse kesin gibi.

www.sigortam.net

Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır