kapat

CUMARTESİ EKİ
30.12.2000
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Magazin
Sabah Künye
Ata Online
Cumartesi Eki
Pazar Eki
Melodi
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

YeniBinyil
Turkport
1 N U M A R A
Sabah Kitap
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2000
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
'Sultan'ların ve 'cariye'lerin yılı
Altmışlı yılların sonlarını hatırlıyorum, Memet Fuat bir yılın dergilerinden, kitaplarından beğendiği, öne çıkan şiir, deneme, hikâyelerinden bir demeti "Memet Fuat'ın Seçtikleri" alt başlığıyla bir kitapta toplardı.

"Seçki"sinin önsözünde de geçen bir yılın değerlendirmesini yapardı. O değerlendirmelerden kimi cümleler bugün gibi hatırımda: Mesela, "Geçen yıl Edip Cansever üç şiir yayımladı" ya da "Melih Cevdet dergilerde görünmedi" gibi...

Yeni bir yılın başlangıcına saatlerin kaldığı şu sıralarda geçen yılın özetine bakıyorum ve düşünüyorum Memet Fuat, bugün yazsa, geçen bir yılın değerlendirmesini nasıl yapardı?

Aklıma hemen "sultan"lar ve "cariye"ler geliyor. Geçen yılın çok satanları "Safiye Sultan", "Kiraze", "Meyyale" gibi Osmanlı sarayında öne çıkan kadınların hikâyeleri idi...

Bu hikâyelere önceki yıldan devren, Mısır gibi egzotik ülkelerin, Kleopatra, Ramses gibi kişilerin tarihini işaret eden kitaplar da eklenebilir.

Geçen yıl Mina Urgan'ınkiler kadar olmasa da "anı"lar da okurun ilgisini çeken kitaplar arasındaydı.

Geçen yılın bir başka özelliği önceki yıllarda olduğu gibi Orhan Pamuk, Ahmet Altan misali, ilgi odağı olacak romanların yazılmamış olmasıydı.

Orhan Pamuk, yılı "Öteki Renkler" başlığıyla yazılarından seçmelerle geçiştirdi.

Yakın tarihi anlatan kitaplar da okurun ilgi odağındaydı geçen yıl. Bir önceki yılın son günlerinde yayımlanan Soner Yalçın'ın "Bay Pipo"su, Faruk Bildirici'nin "Silüetini Sevdiğimin Türkiye'si", Cüneyt Arcayürek'in "Büyüklere Masallar"ı hem medyada, hem çok satan kitaplar listesinde yer aldılar. Yakın tarihle ilgili Vedat Türkali'nin iki ciltlik "Güven" romanı için de aynı şeyler söylenebilir. Geçen yılın sürprizini ise Enis Batur ve Bedri Baykam birer roman yazarak yaptılar.

TARTIŞMALARIN ODAĞI
Gerçi yılın ikinci yarısında bir "siyasal roman" tartışması yaşandı ama, bu ürün bazında değildi. Zeki Coşkun'un başlattığı tartışma, Kaan Arslanoğlu dışında roman yazanlarla sınırlı kaldı.

Ahmet Karcılılar'ın "Gülden Kale Düştü" romanı üzerine, yazarı ile eski eşi arasındaki tartışma televizyonlara yansıdı ve tartışma mahkemede bitecek gibi...

Bir başka tartışma konusu olan "şiir antolojileri" ise gelecek yıl da sürecek gibi görünüyor.

Ama tartışma medyada Bülent Erkmen'in "32 Büst" kitabı için yapıldı. Kitap olağanüstü içeriği ve görsel zenginliği dışında, ne yazık ki kitaba konu olan 32 sanatçının "çıplak"lığı üzerine yoğunlaştı.

Hikâye için de aynı şeyleri söylemek mümkün. Can, İnkılap gibi kimi yayınevleri genç yazarlara da öncelik vererek hikâye kitapları bastılar ama, edebiyat kamuoyunda tartışma yaratan, okurun yoğun ilgisiyle karşılanan ürünler pek yoktu yine de... Şiir açısından yılın sevinilecek bir olayı, Can Yayınları'nın şiir dizisine başlamasıydı.

Şimdi yine Memet Fuat'ı anmanın yeri... Özellikle Can Yayınları ilk kitaplarıyla yeni şairlere yer verdi, fakat sanıyorum onlar da edebiyat kamuoyunda gereken ilgiyi görmediler, Cemal Süreya'nın deyişiyle "şairler loncası" tarafından pek kabul görmediler.

Bestseller romanlar her zaman satıyordu, geçen yıl da okurun ilgisi uzağında kalmadılar.

Sinema eleştirmenlerinin duayeni Atilla Dorsay, geçen yıl da sinema kitaplarını yayımlamayı sürdürdü, "Yılmaz Güney Kitabı" ve "Sinema ve Kadın" ile...

Anılması gereken bir başka sinema kitabı da Agah Özgüç'ün "Türk Sinemasından Cinselliğin Tarihi" idi.

Deneme ve araştırma kitapları içinde ise Memet Fuat'ın "Nâzım Hikmet"i, Alpay Kabacalı'nın "Türkiye'de Matbaa Basın ve Yayın"ı ile Mehmet Altan'ın "Amerikan Rapsodisi"nin adı anılmaya değerdi.

YILIN ÖDÜLLERİ
Bunun dışında neler oldu geçen yıl edebiyatımızda, şöylece özetlemek mümkün:

2.Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü Aime Cesaine'e, Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü Hüseyin Peker'e, 4. Aydın Doğan Ödülü Melih Cevdet Anday'a, Behçet Necatigil Şiir Ödülü Sina Akyol'a verildi.

Sait Faik Hikâye Armağanı'nı Faruk Duman, Orhan Kemal Roman Armağanı'nı Oktay Akbal, Yunus Nadi Ödülü'nü Mario Levi ile Celal Pamukçu, TÜYAP Edebiyat Ödülü'nü de Rumen Vasile Andrei aldı.

Erhan Bener'e Fransız Sanat ve Edebiyat Nişanı, Şara Sayın'a da Goethe Madalyası verildi.

21 Mart UNESCO tarafından Dünya Şiir Günü edilirken, ülkemizde kutlanan şiir gününün bildirisini Melih Cevdet Anday yazdı, ödülü ise Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın idi.

TÜYAP'ın onur ödülü geçen yıl bir şaire, Şükran Kurdakul'a verildi.

2000 yılında vaziyet-i umumiye işte bu minval üzreydi şaire göre...

REFİK DURBAŞ


Copyright © 2001, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır