Bir süredir, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmekte olan 2001 yılı bütçesinde, konsolide bütçe açığının, 5.2 katrilyon lira olacağı tahmin ediliyor. Bu açığın da, 4.8 katrilyon lirasının "iç borçlanma", 0.4 katrilyon lirasının da "dış borçlanma" ile karşılanması öngörülüyor.
Borçlanma sırasında da, uygulanan programın sağladığı olanaklardan yararlanılarak, kısa vadeli borçlanmalar yerine uzun vadeli tahvil borçlanmalarına ağırlık verilmesi amaçlanıyor.
2001 yılı, konsolide bütçe finansman programı tablosuna esas, gelir ve giderler ile bütçe açığı Tablo-I'deki gibi.
Tablodan da farkedileceği gibi, 2001 yılı gelirlerinin yaklaşık yüzde 74'ü vergi gelirlerinden, yüzde 26'sı ise diğer gelirlerden oluşuyor. 2001 yılı bütçesinin, finansman programına esas gelirlerin ve bütçe açığının tamamının karşılandığı borçlanmaların ayrıntısı ise Tablo-II'deki gibi.
Tablodaki vergi gelirlerine baktığımızda, bunun yüzde 62'sinin dolaylı, yüzde 38'inin dolaysız vergilerden oluştuğunu farkediyoruz. Oysa 20 yıl önce dolaylı vergilerin oranı yüzde 37, dolaysız vergilerinki de yüzde 63 idi... Görüldüğü gibi, son 20 yılda dolaylı vergilere doğru hızlı bir kayma var.
Diğer gelirler arasında yeralan 8 katrilyon 022 trilyon liralık vergi dışı normal gelirlerin, 3 katrilyon 661 trilyon lirasını "özelleştirme gelirleri" oluşturuyor. Özel gelir ve fonların ise 2 katrilyon 200 trilyon lirasını "fonlar" oluşturuyor.
İç borçlanmada 28 katrilyon 455 trilyon liralık tahvil ve bono satışı, 23 katrilyon 613 trilyon liralık da tahvil ve bono ödemesi planlanıyor. Buna göre net iç borçlanmada 4 katrilyon 842 trilyon lira olacak.
Dış borçlanmada ise, 6 katrilyon 97 trilyon liralık dış borçlanma, 5 katrilyon 706 trilyon lira da dış borç ödemesi hedefleniyor. Buna göre, net dış borçlanma da 391 trilyon lira olacak.
2001 yılı bütçesinde, finansman hedeflerinin tutturulması halinde, ortaya çıkacak tablo geleceğe çok daha umutlu bakmamızı sağlayacak....
