kapat

24.11.2000
Anasayfa
Son Dakika
Haber İndeksi
Yazarlar
Günün İçinden
Politika
Ekonomi
Dünyadan
Spor
Magazin
Sabah Künye
Ata Yatirim
Sofra
Cumartesi Eki
Pazar Eki
Bizim City
Sizinkiler
Para Durumu
Hava Durumu
İstanbul
İşte İnsan
Astroloji
Reklam
Sarı Sayfalar
Arşiv
E-Posta

YeniBinyil
Turkport
1 N U M A R A
Sabah Kitap
Z D N e t  Türkiye
A T V
M i c r o s o f t
Win-Turkce US-Ascii
© Copyright 2000
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
Telsim
SELAHATTİN DUMAN(sduman@sabah.com.tr )


Şu global alemin global isimleri..

Bugün, gündem dışı bir sosyal meseleye parmak basacağız.. İsim deyip geçmeyin, aklınıza ilk geleni seçmeyin.. Çocuk dediğin adıyla yaşar.. Onlara isim korken dikkatli olun.. Hem trendi yakalayın hem de taşıyabilecekleri isimler olsun..

Ahalinin üçyüz kelime ile idare ettiği yerde biz altıyüz kelime kullanıp, sabahtan akşama lügat paralıyoruz ya! O sebepten eş dost arasında Şemsettin Sami Bey'in büyük lügatı "Kamus-u Türk-i" muamelesi görüyoruz..

Aklına kelime takılan kapımızı çalıyor..

Şikayetimiz yok.. Bildiğimizi söylüyoruz, bilmediğimizi sallıyoruz.. Bereket bilme ile sallama arasındaki farkı ayırt edebilecek bilgi ve zekada bir yakınım yok İstanbul'da.. Geçinip gidiyoruz işte..

***

Sadece kelime sormuyorlar.. İsim için de danışıyorlar..

Bizim milletti son otuz yıldır pençesine alan bir adetin uzantısı bu iş.. Evleniyorlar, uğraşıp didinip bir de çocuk dünyaya getiriyorlar.. Sonra başlıyorlar o çocuğa isim aramaya..

Sanki dünyaya kendilerine benzeyen bir çocuk değil de benzersiz bir sanat eseri getirmişler gibi.. İlla ki ona orijinal bir isim bulunacak..

Bana bir isim medet..
Kapımızı çalıp "Sen de isim çoktur, bizim bebeğe güzel bir isim bulsana.." dediklerinde, doğuştan asil ve kibar olduğumuzdan basiretimiz bağlanıyor:

- "Bre arkadaş.. Altı üstü şeyi b...lu bir bebe.. Ne diye farklı isim ararsın? Seninkinin şeyinden boncuk mu çıkıyor?" diye soramıyoruz..

Geçen gün yine böyle bir taleple karşılaştım.. Nişantaşı'nda arabayı parketmiş gazeteye yürüyorum.. Tanıdıklardan biri yolumu kesti.. Hal hatır sordu.. Ardıdan da "Bebeğimiz oldu daha isim koyamadık.." dedi..

Lafı "bize orijinal bir isim bulsana.." noktasına getireceği belliydi.. Böyle sorumluluklar altına girmeyi de pek sevmem.. Aklıma "Çocuk kaç bacaklı?" diye sorup konuyu kaynatmak geldi.. Onu da yapamadım..

- "Reçete koyun adını.." dedim..

Anlamadı.. "Reçete mi?" diye tekrarladı.. "Orijinal isim aramıyor musunuz? Reçete koyun işte.." Boş boş baktığını görünce "Kız mı oğlan mı?" diye sordum.. Bebek kızmış..

- "Haaa!" çektim.. "Şimdi iş başka.. Reçete, olmaz.. O erkek ismi.. O zaman peçete koyun.."

Şaka yaptığımı sandığından "Çok alem adamsın.." diye söylene söylene gitti.. "Reçete" ile "Peçete" isimleri de elimizde kaldı.. (Meraklısına duyurulur..)

***

Dedik ya! Cins isim arama işi son otuz yılın modası..

O vakitler memleketimiz gırtlak gırtlağa gelmiş, adı konmamış bir iç savaş yaşanıyor.. Etnik hesaplaşmadan sağ sol kavgalarına, mezhep çekişmesinden takım tutma muhabbetine kadar her meselede ihtilaflıyız..

Herkes kendi kimliğinin peşinde ve bunu da peydahladığı çocuklara farklı isimler takarak deklare ediyor..

Tabii bu arada bazı isimler aşırı moda oluyor.. 60'larda kız ismi olarak (Zeynep) furyası vardı.. Her üç kızdan ikisine bu isim konmuştur.. 70'ler (Yasemin)'li isimlerin altında kaldı..

Gerçi o yıllarda hayatımıza giren televizyonun etkisi ile köylük yerlerde Pamela, Sue Ellen isimlerini de gördük ama çok tutmadı.. Neden derseniz Dallas dizisinin senaristleri Pamela'ya koca dayandıramadı..

Sue Ellen de Ceyar'ın ahlaksızlığına kahredip kendini içkiye vurdu.. Dindon olup sokaklara düştü.. Ayıptır söylemesi orospuluk bile yaptı.. Aklı başında anne ve babalar da kötü örnek olmasın, diye düşündüklerinden bu isimlerden vazgeçtiler..

Ancak moda rüzgarı esmeye devam etti.. 90'larda (Ebru) modası çıktı.. Diğer isimlerin hepsini bastırdı..

Erkek isimlerini hiç sormayın.. Çeşit çoktur.. Şu ya da bu moda oldu diyemem ama eski isimler neredeyse nüfus kütüklerinden silindi.. Kimse oğluna "Şemsullah" adını koymaz oldu, mesela.. "Keramettin" isimli bir çocuğa da rastlamazsınız artık..

Ben de hassasım..
Bu isim meselesinde ben de hassas sayılırım.. Babam benim adımı tarihi bir filmden etkilenip koymuş.. Kırklı yıllarda bir Amerikan filmi oynamış İstanbul'da..

Salahattin-i Eyyubi'yi anlatan bir melodram..

Akif'in "Sen ki ehli salibin kırarak salvetini, şarkın en büyük sultanı Salahattin'i.." dediği şahsiyet..

Artık o filmi yapan zat nasıl abarttıysa.. Filmde Sultan Salahattin büyük bir debdebe içinde gösteriliyor.. Filmdeki Salahattin ile Lübnan asıllı Fransız yazar Amin Maalouf'un anlattığı Salahattin başka başka..

Tarihçiye göre bir kıl çadırda ölürken üzerinden üç beş parça madeni sikke çıkan Salahattin Eyyubi'nin Hollywood'un zenginleştirdiği Sultan ile bir benzerliği yok..

Ama babam etkilenmiş bir kere.. O yüzden adım Salahattin olmuş.. Haçlıları durduran Eyyubi Devleti'nin kurucusu Salahattin-i Eyyubi tarihsel sıralamaya göre "birinci" sayılır..

Ben de icab ettiğinde Salahattin-i Sani yani "İkinci Selahattin" diye imza atarım..

***

Bir de babamı etkileyen film aklıma geldikçe şükrederim.. O dönemin popüler komedilerinden "Üç Ahbap Çavuşlar"ı seyredip fena halde etkilenebilir, adımı da pekala "Arşak Palabıyıkyan" koyabilirdi..

İsim olayının beni dilhun etmesi bundandır.. Bu yaştan sonra isim değiştirecek halimiz yok tabii.. O yüzden sık sık ünvan arayışına giriyoruz..

Bir aralar kendime "Dağların Aslanı" ünvanını takmıştım.. Telefonu açtığımda karşımdaki ses yakınlarımdan biri ise "Ben dağların aslanı Selahattin Duman.." deyip, şımarabiliyordum..

Gerçi "Yayla Kartalı" da fena bir isim değildi.. İki isim arasında epeyce bocalayıp, uzun zaman seçim yapamadım.. Lakin "Yayla Kartalı" isminden teknik gerekçelerle vazgeçtim.. Bu lakap ilk kez duyanlara;

- "Yayla Çorbası.." gibi bir tını veriyordu..

Dağların Aslanı her bakımdan daha iyi.. Gerekçesini soranlara "Aslan burcundanım da.." deme şansım var.. Gerçi orijinal burcum Aslan değil ama olsun.. Ben geçtim..

Yakında mahkemeye başvurup ilam alarak bunu kalıcı hale getireceğim..

Yazardan not: Bugün doğan bebekler için trende uygun isim önerilerim var.. Erkek: Diskocan.. Kız: Cosmogül..

Yazarlar sayfasina geri gitmek icin tiklayiniz.

Copyright © 2000, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır