Çalışma Bakanı Yaşar Okuyan, iş dünyasının tepkiyle karşıladığı İş Güvencesi Yasa Tasarısı'nı sonuna kadar savunacağını açıkladı.
Okuyan'ın, TİSK Başkanı Refik Baydur'un, uygulanan ekonomik programa verilen desteğin gözden geçirilebileceği yönündeki açıklamasına ve Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi Koç'un, "Sonuçları felaket olabilir" demesine cevabı şu: "Bilgi eksikliği içinde ortalığı velveleye veriyorlar." Tepkileri üçe ayırmak gerektiğini belirten Okuyan şunları söyledi:
"Birinci grupta sayın Rahmi Koç dahil eksik bilgilendirilen işadamları var. Tasarı ile tam olarak ne yapmak istediğimizi bilmiyorlar.
İkinci grupta TİSK Başkanı Sayın Refik Baydur gibi düşünen, olayı abartan, karşılığında kıdem ve ihbar tazminatını kaldırmayı amaçlayanlar bulunuyor. Ortalığı öyle bir velveleye veriyorlar ki iş, ekonomik programa verilen desteğin çekileceği açıklamalarına kadar varıyor. Üçüncü grupta az sayıda kötü niyetli işadamı var. Onlar, sendikaya başından karşı. İşçi, benim dediğimi yapıp oturmak zorunda, sendika da neymiş görüşünde.
İstanbul'da işverenler ortak bir toplantı yaptılar. Tüm Türkiye'ye davet çıkardılar. Ben de açıp sordum, "Beni niye davet etmediniz?" diye. Hazırladığım tasarıya inanmasam, öylesine etkili bir kalabalığın karşına çıkmak ister miyim?"
İş güvencesinin yasal düzenlemeye kavuşturulması Türkiye'nin 1994'te onayladığı 158 sayılı ILO Sözleşmesi'nden kaynaklanıyor.
* Çalışma Bakanlığı'nın hazırladığı tasarı temel ne getiriyor?
Tasarı, esas olarak iki güvence getiriyor. Birincisi, iş sözleşmelerinin feshinde işverenin mutlaka geçerli gerekçe ileri sürmesi. İkincisi, sendikaya üye olduğu için işçinin işten çıkarılamaması.
* İş Kanunu, sözleşmenin feshini nasıl düzenliyor?
1475 sayılı İş Kanunu'na göre, işveren önceden bildirmek suretiyle işçinin iş akdini gerekçe göstermeden feshedebiliyor. Sendikalaşmanın önünde bir engel olmamakla birlikte, uygulamada genellikle sözleşmeler yenileniyor ve sendikayla bağlantılı olmama şartı işletilebiliyor.
* İşverenler tasarıya neden karşı çıkıyor?
İşverenler, özel sözleşme hukukuna müdahale olduğunu, işletmelerin kendi özel koşullarına göre işçi çalıştırma hakkının kısıtlandığını, devlet memurluğundaki gibi sınırsız iş güvencesi getirilerek verimliliğin ikinci plana itildiğini, bu durumda fabrika kapanmaları ve ciddi istihdam sorunları yaşanabileceğini savunuyorlar.
* İşçi kesimi tasarıyı destekliyor mu?
İşçi sendikaları tasarıyı yeterli bulmasalar da destekliyorlar.
* İş güvencesine karşı, kıdem ve ihbar tazminatı şartı ileri sürülüyor mu?
İş dünyası, tazminata hak kazanma şartlarının ağırlaştırılması ve yükün hafifletilmesini talep ediyor.
* Sendikaya üye olduğu için işten çıkarılan işçi yeni düzenleme sonrasıhangi hakka sahip olacak?
Bu durumdaki işçi, iş mahkemesine dava açabilecek ve dava hızla sonuçlandırılacak.
* İş Güvencesi Tasarısı yürürlüğe girerse işten çkarma hangi hallerde mümkün olabilecek?
İşveren; işçinin işe yönelik yetenekleri, davranışları ve işletmenin faaliyetine ilişkin somut gerekçeler göstererek, iş sözleşmesini feshedebilecek.
*Tasarı, tarım sektörüne yönelik ne gibi yenilikler getiriyor?
Tarım ve orman işçileri de yasal güvenceye kavuşturuluyor ve İş Kanunu kapsamına alınıyor. 18 yaşından küçüklerin tüm sektörlerde gece çalıştırılmaları yasaklanıyor.
* Tasarı şu anda hangi aşamada?
Yaşar Okuyan, Bakanlar Kurulu'nda imzaya açtığı tasarının sonuna kadar arkasında olacağını ve yürürlüğe girmesini sağlayacaklarını söyledi.
"Birincisi, sendikaya üye oldu diye kimse kimseyi işten atamayacak.
İkincisi, işveren haklı gerekçeyle işçi çıkarabilecek.
Örneğin, üretim kapasitesi düşmüşse tabii ki işçi çıkarabilecek. Ahlaki nedenlerle işçi çıkarabilecek. Ancak, kaşını beğenmedim diye adam atmayacak.
İşçi yargıya gidebilecek. Deniliyor ki yargıda binlerce dosya var, iş yükü daha da artar. O zaman bir Durum teszbit Komisyonu kurulur, Komisyon, yargı aşamasından önce çözüm bulur. Bir kısım başvurular bu aşamada elimine edilir. İşverenlerin bazıları ile konuştum, kendilerine anlattım. 'Eğer bizin anlattığınız gibiyse biz karşı çıkmayız' dediler."
Okan MÜDERRİSOĞLU