Kenan Evren 12 Eylül darbesini yaptığında, kendisini Genelkurmay Başkanlığına getiren Ecevit'i Hamzakoy'a gönderdi, partisini kapattı. Bugünün emekli Evren'i dün Başbakan Ecevit'i makamında ziyaret etti, midesinden yakındı

Evren: Ecevit'le çok sevişiriz
GENELKURMAY Başkanlığına getirildiğinde toplumda "Ecevit'in sevdiği komutan" olarak görülen Kenan Evren, daha sonra yaptığı darbeyle büyük sıkıntılar yaşattığı Ecevit hakkında ne düşünüyordu?

Peki geçmişte yaşananlar ne oldu? Ecevit'in cezaevinde geçirdiği 9 ay. Partisinin kapatılması. Siyaset yasağı. Bunlar hep "zamanın sildiği" olaylar mıydı? İşte Evren'in dünkü görüşme öncesindeki sorulara verdiği yanıtlar:

- Sayın Evren, Sayın Ecevit'le görüşmeniz tarih açısından çok önemli.

- Neden?

- Siz 12 Eylül'ü yaptınız. Ecevit de o dönemin mağduru bir politikacı. 12 Eylül'den sonra karşılaşmış mıydınız?

- Defalarca çeşitli yerlerde karşılaştık. Konuştuk. Ama ilk defa makamına gidiyorum. Bunları artık normal karşılamak lazım. Başbakan olduktan sonra Sayın Ecevit'i ziyaret edememiştim. Daha doğrusu aramıştım ama yerinde yoktu. Bu benim ilk resmi ziyaretim. Onu vakfımızın 29 Mart'ta İstanbul'da yapılacak balosuna davet ettim.

- Geçen zaman, yaşananları da yok mu ediyor? 12 Eylül döneminin izleri geride mi kaldı?

- Onlar artık tarihte kaldı. Medeni insanlar bunları ölünceye kadar sürdürmez. 12 Eylül, o dönemin gereğiydi, öyle oldu.

- Sizi Genelkurmay Başkanlığına da Sayın Ecevit getirmişti değil mi?

- Evet. Ben onun zamanında Genelkurmay Başkanı oldum. Çok sevişiriz. Ben onu hem sever, hem sayarım. Hiçbir zaman aleyhinde olmadım.

- 12 Eylül hariç?

- Efendim bunu çok söyledim. O zaman devlet yoktu... Bunların üzerinde durmayın artık. iyi tarafından bakın. Bunu normal karşılayın...

ANKARA

12 Eylül'de Ecevit'in peşini bırakmadı
1925 doğumlu Ecevit, Kenan Evren'den 7 yaş küçük. Ama görevleri ve konumları dolayısıyla hayat çizgileri birkaç kez, hem de çok kritik virajlarda kesişti.

Ecevit, 1972'de CHP Genel Başkanı olmuştu. 1974'de yaklaşık 10 ay süren hükümetin istifasından sonra 1978 yılında yeniden başbakanlık koltuğuna oturacaktı.

İkinci kez başbakanlık koltuğuna oturduğunda Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar'ın yerine Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Kenan Evren'in gelmesini sağlamıştı. Evren, 3 Mart 1978'de Ecevit'in sevdiği Genelkurmay Başkanı olarak TSK'nin başına geçiyor ve 2.5 yıl sonra yönetime el koyarak, Ecevit'i önce Hamzakoy'a sonra da cezaevine gönderiyordu. Ecevitler, Demirel çifti ile birlikte 10 Ekim'de Hamzakoy'dan döndü. Evlerinde yaşamalarına izin verildi. Ama siyaset yapmaları yasaktı.

Devlet Başkanı Kenan Evren ile siyasi yasaklı Bülent Ecevit arasında bu dönemde karşılıklı çatışma çıktı. Kenan Evren, sürekli yazan, demeçler veren, gazetecilik yapan Ecevit'e "jurnalci" diyor, Ecevit ise sinirlenerek Ankara'nın yolunu tutuyor ve "düzeltme metni" hazırlıyordu. Ecevit, bu düzeltmeyi TRT'nin yanı sıra yabancı basın ve yayın organlarının temsilcilerine de göndermişti. Açıklamayı yabancı ajans, dergi ve gazetelere verdiği için Milli Güvenlik Konseyi'nin 52 Sayılı Bildirisine muhalefet ettiği iddiasıyla Bülent Ecevit hakkında Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesinde dava açıldı. Ecevit 3 Aralık 1981 günü saat 14.30'da Ankara Kapalı Cezaevine girdi. Üç ay yattıktan sonra 1 Şubat 1982'de tahliye oldu.

Ancak Ecevit, 10 Nisan 1982'de Askeri Dil Okulunda gözaltına alındı. Gerekçesi Norveç'teki bir gazetede "devletin hariçteki nüfuzunu kıracak şekilde, dahili vaziyeti hakkında yabancı bir memlekette asılsız neşriyat" yaptırmaktı. Ankara 2 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi Ecevit'in tutuklanmasına mahal olmadığına karar verince 12 Nisan 1982'de tahliye oldu. Ancak Sıkıyönetim Komutanlığı karara itiraz etti ve Ecevit bu kez tutuklandı. 3 Haziran 1982 günü tahliye oldu.

Der Spiegel'e yazdığı yazı ile Hollanda televizyonuna verdiği bir demeçten ötürü 6 Temmuz 1982'de "Türkiye'nin geçmiş ve gelecek siyasi ve hukuki yapısı konularında görüş bildirdiği" gerekçesiyle 2 ay 27 gün hapse çarptırıldı. Ankara Kapalı Cezaevi'ne ikinci kez girdi.

Mehmet ÇETİNGÜLEÇ