Alman usulü

Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Hans Joachim Vergau beş yıllık görev süresini tamamladı. Emekli olarak ülkesine dönüyor.

Büyükelçi onuruna dostları veda yemekleri veriyor.

Dr. Vergau bu yemeklerde diplomasinin incelikleri içinde beş yılın izlenimlerini anlatıyor.

Örneğin, "Bu beş yılda Türkiye'de tam 6 dışışleri bakanı gördüm" diyor ve ekliyor:

- Ama 65 yıllık hayatım boyunca Almanya'da topu topu 8 dışişleri bakanı görev yaptı.

Büyükelçi ülkemizdeki siyasal istikrarsızlığı hiç yorum yapmadan, çok özel ve önemli bir ölçüyle ortaya koyuyor.

Gerçekten de ülkemizde siyaset ne ölçüde istikrarsız ve hükümetler ne kadar kısa ömürlü ise, Almanya'da da o ölçüde istikrarlı ve uzun ömürlü.

Sayın sefirin yaşam ve mesleki öyküsü bunu çok çarpıcı olarak sergiliyor.

***

Almanya sağlam koalisyonların, istikrarlı hükümetlerin yararını dünyanın en güçlü ekonomilerinden birisini yaratarak ve Almanyaları birleştirerek gördü.

Bu arada değil Avrupa'nın, dünyanın en güçlü, en uzun görevde kalan başbakanlarından sayılan Helmut Kohl'ün yolsuzluk suçlamalarını önleyemedi.

Yalnız bu bile ülkedeki siyasal istikrar sayesinde gerçekleşti.

Eğer Hıristiyan Demokrat Parti'li büyük koalisyon, yerini Sosyal Demokrat Parti'li bir başka büyük koalisyona bırakmasaydı Kohl'ün kusuru ortaya çıkamazdı.

Almanya gücünü istikrardan, uzun ömürlü koalisyonlardan çok toplumsal açıklıktan alıyor. Toplumsal açıklık elbette siyaseti de diplomasiyi de kapsıyor.

Alman Büyükelçi açık diplomasiyle ilgili Alman anlayışını yemek konuşmalarında nezaketle anlatıyor.

Yaşar Kemal'den bir alıntı yapıyor ve saydamlığın sırrını ve gücünü şöyle ortaya koyuyor:

- Yaşar Kemal'in dediği gibi yapmak ve "korkulan her şeyin üstüne gitmek gerek!" Ben de diplomat olarak öyle yapmaya çalıştım. Çünkü bugün artık her şey açık olmalı. Zira gizli diplomasi dönemi artık gerilerde kaldı. Elbette gerçeği söyleyen sürekli olarak herkesin sevgilisi olamaz.

Büyükelçi bu sözleri diplomasi için söylüyor. Ama bu yaklaşım ve anlayış bugün Alman iç politikası için de geçerli.

Yoksa (gövdesiyle de) koskocaman Kohl'ün ipliği pazara çıkar mıydı? Hiç kimse Almanya'nın ve Almanların yazgısını değiştiren ve 16 yıl boyunca Almanya'nın yazgısını elinde tutan ünlü Şansölye'nin yasaya aykırı yardım alması "kabahatini" görmezlikten gelmedi.

Üstelik partisine yardım için aldığı iddia edilen para atla deve değildi. (O parayla- 1 milyon dolar- bizim Boğaziçi'nde iyi bir daire bile almak zor.)

Kohl "susma hakkını" kullanıyor.

Ama yine de Hıristiyan Demokrat Parti yönetimi önceki gün olağanüstü toplanarak Kohl'e bir süre önce verilen, Onursal Genel Başkanlık sıfatını geri aldı.

***

16 yıllık iktidardan sonra muhalefete düşen Hıristiyan Demokrat Parti (CDU) seçim yenilgisinden daha ağır bir bozgun yaşıyor.

Kohl'ün yerine seçilen Wolfgang Schaeuble de partisi için bir silah tüccarından "çanta dolusu doyçe mark" aldığını kabul etti.

Çantada 100 bin mark varmış!

Ama partinin Merkez Komitesi söz konusu çantanın parti sevgisiyle alındığına hükmedip Kohl'ün halefine olan güvenin tam olduğunu açıkladı.

Böylece Hıristiyan Demokratlar'ın daha da büyük bir kaosa düşmeleri önlenmeye çalışılıyor.

Koca Almanya'nın, koca Kohl'ün, koca Hıristiyan Demokrat Parti'nin Alman halkından, daha da önemlisi Hz. İsa'dan korkmadan çanta dolusu paraya el uzatmış olduklarının ortaya çıkması elbette çok düşündürücü.

Alman Büyükelçinin Türkiye'deki görevi süresince altı, 65 yıllık yaşamında ise yalnızca 8 dışişleri bakanı görmüş olması da öyle.