Geleneğin sonu...
1998'de süpermarketlerden 3.7 milyar dolarlık kahve satın alınmış. 1994'e göre yüzde 5'lik artış var ancak miktar olarak yüzde 8'lik bir düşüş söz konusu. Satışlarını artırmak isteyen Maxwell House, Nescafe gibi üreticilerin yeni ürünler çıkarması, daha kaliteli kahveye yönelmesi bu yüzden.

Zaten, kahve içenlerin azalmasının bir nedeni sağlık ise diğer nedeni üreticilerin son yıllarda fiyat savaşı ve buna bağlı olarak maliyet düşürmek için lezzetli Arabica çekirdeği yerine daha ucuz çekirdekleri ürüne katarak kahvenin kalitesini düşürmesi...

Büyük üreticiler pazar payı için birbirleriyle savaşırken, kendilerine yönelen tehlikeyi farkedemediler: Alkolsüz içecek sektörü... Kahve üreticilerinin hedefi genellikle orta yaşlı ve yaşlı kesimdi ama 'yeni neslin içeceği' başkaydı. Ve böylece bir nesil tüketiciyi kaybetmiş oldular.

Bunun maliyeti, geçen yıl kişi başına kahve tüketiminin 1.4 fincana düşmesi oldu. 1960'larda günde 3 fincandı. 1950'li yıllar ve 1960'ların başında bir önceki gün kahve içtiklerini söyleyenlerin oranı yüzde 75 iken, bugün sadece yüzde 48.5. Bir Amerikan ritüeli olan sabah kahvaltısında kahve içenlerin oranı 1988'de yüzde 40 iken, geçen yıl yüzde 35'e düşmüş. Akşam yemeklerinde kahve içenler ise yüzde 3.4'lük küçük bir kesim.

Avrupalı daha çok içiyor
İşin daha da ilginç yanı, Avrupa'da kahve tüketiminin ABD'den fazla olması. 1997'de Avrupa Birliği'nde kişi başına tüketim 5.5 kilogram. Finlandiya 11 kilogram ile birinci. ABD'de ise sadece 4 kilogram.

Çay ülkesi İngiltere'de bile tüketim hızla artıyor. Tabii çay hâlâ birinci. İngilizler günde ortalama 3 fincan çay içiyor. Kahve ise 1.5 fincan. Ancak, kahve hızla arayı kapatıyor. 1996'da kahve tüketimi yüzde 2.3 artarken, çay yüzde 1.9 azalmış.

ABD'de genç nesilleri elinden kaçırdığını anlayan kahve üreticileri ise, yeni ürünler ve yeni pazarlama yöntemleriyle geri dönüş yapıyorlar. Buzlu kahve, teneke kutuda kahve gibi... Ayrıca, çok az genç Amerikalı kahvenin tadını 'ilk tanışmada' beğendiğini söylüyor. Üreticiler, bunun içindir ki süt, krema, şeker ve değişik aromalarla, Amerikalıların bu ulusal içeceğini tolere edilebilir hale getirmeye çalışıyorlar. Tabii, kampanyalarda 'kafein'in sözü dahi edilmiyor.

Safra kesesi taşına karşı
Oysa, çocuklar ve gençler karbonlu ve çikolatalı içeceklerle şaşırtıcı miktarda kafein tüketiyormuş.

Kahvenin sağlığa etkisine gelince...

* Duke Üniversitesi araştırmacılarına göre günde 4-5 fincan kahve vücudun sürekli stres altında kalmasına neden oluyor. İşyerindeki stresle birleştiğinde kan basıncını sürekli yükseltiyor ve uzun vadede kalp krizi riskini artırıyor.

* Buna karşılık İngiltere Kalp Vakfı'na göre, mütevazi miktarda kafein sağlıklı insanda soruna yol açmıyor. Kafeine duyarlı olanlarda ise kalp ritminde düzensizlik söz konusu olabiliyor.

* Harvard'lı araştırmacılar ise, düzenli kahve içenlerin kendilerini safra kesesi taşı oluşumuna karşı koruduklarını ortaya çıkardı. Günde 4-5 fincan kahve safra kesesi taşı sorununda en alt risk grubundalar.

* Fazla kahvenin hamile kadınlarda bebeklerin ölmesi, saldırganlık, yorgunluk, çarpıntı gibi sorunlara neden olduğu savunuluyor.

Aslında, kafein bağımlılık yapıcı bir madde, uyarıcı etkisi var. Kahvesiz yapamadıklarını söyleyenlerin sayısı hiç de az değil. Kafeinin 'overdozu' ise 10 gram. Yani, çok hızlı içmek şartıyla 100 fincan kahve... Korkulacak bir şey yok. Yaşasın kahve!