 |
 |
| 21.05.1999 |
| Anasayfa |
| Son Dakika |
| Haber İndeksi |
| Yazarlar |
| Günün İçinden |
| Politika |
| Ekonomi |
| Dünyadan |
| Spor |
 |
| Magazin |
 |
| Sofra |
 |
| Bizim City |
| Sizinkiler |
| Para Durumu |
| Hava Durumu |
| İşte İnsan |
| Astroloji |
| Reklam |
| Sarı Sayfalar |
| Arşiv |
| Hazırlayanlar |
| Sabah Künye |
| E-Posta |
|
|
|
|
|
|
| Win-Turkce US-Ascii |
| © Copyright
1999 MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. |
|
Açık sıfırlanamıyor
Vergiler mali sistemin likidite açığının kapanmasını geciktiriyor. Sistemden dün yaklaşık 180 trilyonluk Geçici Vergi çıktı. Gelecek hafta da 800 trilyona yakın vergi ödenecek Mali sistemin 25 Ağustos 1998'den beri Merkez Bankası'dan kullandığı "kısa vadeli borcu" bir türlü sıfırlanamıyor. Yılbaşında 6 milyar dolar olan nakit açığı 17 Mayıs itibariyle 963 milyon dolara geriledi. Ama devreye giren yüklü vergi ödemeleri, Merkez Bankası'nın fonlama desteğinin sıfırlanmasını geciktiriyor. Dün sistemden yaklaşık 180 trilyonluk Geçici Vergi ödemesi gerçekleştirildiği tahmin ediliyor. Döviz satılıp, kaynak yaratılmasına karşılık, likidite açığının miktarı 406 trilyona, yani 1 milyar dolara çıktı. Gelecek hafta da en büyük kalemi Kurumlar Vergisi stopajı olmak üzere, 800 trilyona yakın ödeme yapılacak. Hazine kaynak olarak rahatlayacak. Ancak ay sonuna kadar tahsil ettiği vergilerin yaklaşık 250 trilyonu ile kısa vadeli avansını kapatmak zorunda. 11-17 Mayıs arasındaki bilanço verileri, bize sadece kamu maaş ödemelerinin yarattığı gelişmeleri gösteriyor. Buna göre, Hazine yine ayın 11'inde Merkez Bankası'ndan yaklaşık 250 trilyonluk avans kullanarak maaşları ödedi. Maaşların bankalardan çekilmesiyle de emisyon 1.6 katrilyonun üzerine çıktı. Emisyon çıkışı, tamamen, avans kullanımı karşılığında piyasaya para veren Hazine tarafından karşılandı. Likidite sıkışmadı. Ancak Merkez Bankası'nın kredi karşılığında para yaratması iç varlıkları yükseltti. Merkez Bankası 11-17 Mayıs arasında 224 milyon dolar satın aldı. Buna karşılık Hazine'nin döviz mevduatından da yaklaşık 300 milyon dolar harcadığı görülüyor.
Geçici Vergi'den 180 trilyon lira Maliye'nin ilk kez uygulamaya koyduğu üç aylık bilançolar üzerinden toplanan Geçici Vergi'nin ilk taksidinden 180 trilyon civarında tahsilat yapıldığı tahmin ediliyor. Bankacılık sisteminin günlük para hareketi, takas ödemeleri ve nakit ihtiyacına dayandırılarak yapılan bu tahmin, Maliye'nin 500 trilyonluk beklentisinin çok altında. Offshore'a munzam şoku Merkez Bankası off-shore şubeler aracılığıyla toplanan mevduatın avantajını ortadan kaldıracak teblif yayımladı. 14 Mayıs tarihiyle bankalara yollanan yazıda, yurtdışı şubelerin Türkiye'den topladıkları mevduat için de munzam ve disponibilite zorunluluğu getirildiği ifade edildi. Bu karşılığın ödemesi durumunda 600 ile 800 milyon dolar arasında bir yükümlülük doğacağı belirtiliyor. 18 Haziran'dan itibaren ödenecek bu karşılık, Türk bankalarının yurtdışında 'kurduğu bankaların' mevduatlarını kapsamıyor.
Ancak yurtdışı 'şubelerin' başka mali aracılar kanalıyla topladıkları mevduatların da aynı yükümlülüklere dahil olacağı belirtiliyor. Bankalar şu anda yüzde 14 civarında ek yükümlülükten ve yüzde 13.2 oranındaki stopajdan kurtularak, müşterilerine net olarak daha yüksek faiz vermek için mevduatları off-shore şubelerde taşıyorlar.
TCMB analİtİk bİlançosu (Milyar TL)
|
Copyright © 1999, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. - Tüm hakları saklıdır