ÇARŞAMBA 02 EYLÜL 1998
SUAT TAŞPINAR (MOSKOVA)
Amerika Başkanı Bill Clinton'ın Moskova ziyareti, Rusya'da süren siyasi kavga için ateşkes nedeni olmadı. Başbakanlığa atadığı Viktor Çernomırdin'e Duma'nın güvensizlik oyu vermesine öfkelenen Yeltsin, "Benim başka adayım yok. Çernomırdin başbakan olacak. Duma güvenoyu vermese bile hafta sonuna kadar Rusya'da yeni hükümet işbaşı yapacak" dedi. Yeltsin'in bazı yetkilerini parlamentoya devretmemesi durumunda hiçbir adayına güvenoyu vermemekte kararlı olan komünist muhalefet ise direnişini sürdürüyor. İkinci oylama pazartesi günü yapılacak.
Öte yandan itibar kaybetmiş iki lider Yeltsin ile Clinton, Moskova'da biraraya geldi. Clinton'ın "reformların sürmesi kaydıyla destek" sözü vermesi Yeltsin'i içinde bulunduğu zor durumdan kurtarmaya yetmiyor. Çünkü Rusya, krizi atlatabilmek için "devletçi" ekonomik önlemlere yönelme hazırlığında. IMF'nin bu ay ortasında göndermesi gereken 4.8 milyar doların akibeti, Clinton'ın bugün yapacağı açıklamaya endekslendi. Yeltsin "Reformlar sürecek" derken, Clinton, "Yeltsin'in bu tutumunu destekliyorum" demekle yetindi.
Rus gazeteleri de söyledikleri yalanlarla başlarına olmadık işler açan iki lider için, "Pinokyoların zirvesi", "İtibarsız iki başkan buluşuyor" türünden alaycı başlıklar attı.
Bugüne kadar Rusya'da "sistem"den çok, Yeltsin'in "şahsına" yatırım yapan Amerika, işlerin gittikçe kötüleştiğini anlayarak, bu kez tüm desteğini "ülkedeki reformların sürmesi" şartına bağladı. Clinton'ın bugün Komünist Parti lideri Gennadi Züganov ve Sibirya'da valilik yapan emekli eski general Aleksander Lebed ile yapacağı görüşmeler de ayrı bir önem taşıyor. Bu görüşmeler "Amerika bugüne kadar Yeltsin'e yatırım yaptı. Yeltsin döneminin bittiğini, artık reformcu sistemi garantiye alacak yeni kişisel yatırımlar yapılması gerektiğini anlatılar. Bu yüzden hem komünistlerle, hem de Lebed'le dirsek teması sürüyor" şeklinde yorumlanıyor.